اپل به تازگی پتنت یا ایده و
اختراعی را در سازمان اختراعات آمریکا به ثبت رسانده که با استفاده از این
فناوری می‌توان تلفن همراه کاربران را در برخی عملکردهای آن محدود کرد و
یا کلا از کار انداخت. بنابر آنچه که در توضیح این پتنت آمده است: این
فناوری مانند یک دکمه انفجار عمل می‌کند و می‌تواند بر روی اسمارت‌فون شما
تاثیری فلج کننده بگذارد و به عنوان مثال ارتباطات تلفن شما یا دوربین تلفن
شما را از کاملا کار بیندازد.
اپل در توصیف (شما بخوانید توجیه!) این پتنت که با شماره U.S. Patent No. 8,254,902 ثبت شده،
این گونه آورده است که این قابلیت از نقض کپی رایت جلوگیری خواهد کرد و
برای مصارف بهینه آن سالن‌های سینما و یا حریم خصوصی افراد را مثال زده و
اورده است که به عنوان مثال شما در سینما هستید و این فناوری به شما اجازه
نمی‌دهد که از فیلم در حال پخش فیلمبرداری کرده و یا عکس بگیرید یا مثلا در
بعضی اماکن خصوصی و نامناسب تلفن شما از کار می‌افتد و شما نمی‌توانید با
آن کاری انجام دهید!
اگرچه تا همین جای کار هم
گروه‌های طرفدار حقوق بشر به ساخت ابزاری برای محدود کردن افراد اعتراض
دارند اما قسمت جنجال برانگیزتر کار آنجاست که در این پتنت همچنین آمده که
در اماکن و زمان‌هایی که دولت و پلیس دستور بر از کار افتادن گوشی‌ها دهند
فناوری اپل چنین عملی را اجرا خواهد کرد و گوشی را کاملا از کار خواهد
انداخت!
بنابر آنچه که در توضیح این
پتنت آمده این فناوری از طریق بلوتوث، شبکه های ارتباطی GPS و Wi-Fi عمل
می‌کند و از این امکانات استفاده کرده و سیگنال کدگذاری شده‌ای را به
دستگاه شما ارسال می‌کند و دستگاه شما را تا رنج و محدوده‌ای مشخص از کار
می‌اندازد.
طبق اعلام اپل این فناوری برای
جلوگیری از درز اطلاعات مهم و حساس امنیتی در هنگام تبادل بین دستگاه‌های
دارای ارتباطات بی‌سیم است .که شامل اطلاعاتی همچون اسناد محرمانه دولت
می‌شود تا حتی جواب سوالات یک امتحان!
اما فعالان حقوق بشر اعتقاد
دارند این فناوری به دولت و پلیس اجازه می‌دهد تا از ثبت و پخش عکس و ویدئو
در اعتراضات دولتی و تجمعات سیاسی جلوگیری کنند.
در سال‌های اخیر و با افزایش
استفاده از تلفن‌های همراه هوشمند در رویدادهایی همچون تظاهرات و تجمعات
کشورهای عربی یا حتی اعتراضات به نابسامانی‌های اقتصادی در غرب و تجمعات
گرو موسوم به ۹۹ درصد، تلفن‌های همراه نقش اساسی را در مخابره عکس‌ها و
ویدئو‌های این رویدادها داشتند.
به هر حال فعالان حقوق بشر و
کسانی که برای آزادی بیان تلاش می‌کنند این حرکت اپل را محدود کردن کاربران
در جمع آوری شواهد از اتفاقات مختلف دانستند و این قابلیت را که از طریق
دولت، شرکت اپل و سرویس دهنده‌های مخابراتی انجام می‌شود را کاملا ناقض
حقوق بشر و آزادی بیان می‌دانند.
فعالان حقوق مدنی در مخالفت با
این اقدام با راه‌اندازی کمپین‌های مختلف و مصاحبه با وب‌سایت‌ها و
روزنامه‌های مختلف سعی در متوقف کردن این فناوری دارند. آنها می‌گویند چنین
فناوری نباید در یک کشور مدعی دموکراسی همکچون امریکا مورد استفاده بگیرد و
استفاده از چنین فناوری تنها در کشورهایی با حاکمیت دیکتاتوری همچون چین
طبیعی و قابل درک است.
این فناوری مطمئنا قدرت کنترل
پلیس را افزایش و خیال انها را از بابت کنترل افراد در چنین اتفاق‌هایی
راحت خواهد کرد و دیگر نگران پخش عکس‌ها و ویدئوها از خشونت‌های صورت
گرفته، ارسال پیام های کوتاه و یا توئیت کردن اتفاقات نخواهند بود که
مطمئنا این خطری کاملا جدی برای آزادی بیان در کشورهای مختلف است. چندی پیش
سانسور توئیت‌های گروه موسوم به جنبش ۹۹ درصدی از توئیتر باعث اعتراض
حامیان حقوق بشر شده بود.
امیدواریم اپل در صورت استفاده
از این فناوری، مانند تمامی پتنت‌های خود که برای استفاده رقبا از آنها
دادگاه‌های میلیارد دلاری برپا می‌کند در نگهداری از این پتنت خود نیز دقت
عمل به خرج دهد چون به‌هر حال ممکن است این فناوری به بقیه اسمارت‌فون‌ها
نیز راه یابد، حال باید دید که واکنش اپل نسبت به اعتراضات چیست؟