1. استفاده از نرم افزارهاي محافظتي (مانند ضدويروس ها) و به روز نگه داشتن آنها :
از وجود ضدويروس بر روي دستگاه خود اطمينان حاصل کنيد. اين نرم افزارها براي محافظت از کامپيوتر در برابر ويروس هاي شناخته شده به کارمي روندو در صورت استفاده از آنها کاربر نياز به نگراني در مورد ويروس ها نخواهد داشت. در شرايطي که روزانه ويروس هاي جديد توليد شده و توزيع مي شوند،نرم افزارهاي ضدويروس براي تشخيص و از بين بردن آنها بايد به صورت منظم به روز شوند. براي اين کار مي توان به سايت شرکت توليد کننده ضدويروس مراجعه کرد و اطلاعات لازم در مورد نحوه به روز رساني و نيز فايل هاي جديد را دريافت نمود. عموما نرم افزارهاي ضدويروس ابزار هاي به روز رساني و زمان بندي اين فرايند را در خود دارند. براي مطالعه بيشتر در مورد ويروس ها و آشنايي با طرز کار و قابليت هاي ضدويروس هابه سايت گروه امداد امنيت کامپيوتري ايران مراجعه نماييد.
2.باز نکردن نامه هاي دريافتي از منابع ناشناس:
اين قانون ساده را پيروي کنيد، «اگر فرستنده نامه را نمي شناسيد، نسبت به نامه و پيوست هاي آن بسيار با دقت عمل نماييد».هرگاه يک نامه مشکوک دريافت کرديد، بهترين عمل حذف کل نامه همراه با پيوست هاي آن است.براي امنيت بيشتر حتي اگر فرستنده نامه آشنا باشد هم بايد با احتياط بود.
اگر عنوان نامه نا آشنا و عجيب باشد، و بالاخص در صورتي که نامه حاوي لينک هاي غيرمعمول باشد بايد با دقت عمل کرد.
ممکن است دوست شما به صورت تصادفي ويروسي را براي شما فرستاده باشد. ويروس “I Love You”دقيقا به همين صورت ميليون ها کامپيوتر را در سراسر دنيا آلوده نمود. ترديد نکنيد، نامه هاي مشکوک را پاک نماييد.مقالات محافظت در برابر خطرات ايميل ? و ? به صورت مفصل در رابطه با اين موضوع نگاشته شده است.
3.استفاده از گذرواژه هاي مناسب:
گذرواژه تنها در صورتي دسترسي غريبه ها به منابع موجود را محدود مي کند که حدس زدن آن به سادگي امکان پذير نباشد.
گذرواژه هاي خود را در اختيار ديگران قرار ندهيد و از يک گذرواژه در بيشتر از يک جا استفاده نکنيد. در اين صورت اگر يکي از گذرواژه هاي شما لو برود، همه منابع در اختيار شما در معرض خطر قرار نخواهند گرفت.
قانون طلايي براي انتخاب گذرواژه شامل موارد زير است:
گذرواژه بايد حداقل شامل ? حرف بوده، حتي الامکان کلمه اي بي معنا باشد. در انتخاب اين کلمه اگر از حروف کوچک، بزرگ و اعداد استفاده شود (مانند xk27D8Fy) ضريب امنيت بالا تر خواهد رفت.به صورت منظم گذرواژه هاي قبلي را عوض نماييد.گذرواژه خود را در اختيار ديگران قرار ندهيد.در مقاله انتخاب و محافظت از کلمات عبور نکات دقيق تري در اين رابطه بيان شده است.
4.محافظت از کامپيوتر در برابر نفوذ با استفاده از حفاظ ديوار آتشين(Firewall):
حفاظ ديواري مجازي بين سيستم کامپيوتري و دنياي بيرون ايجاد مي کند.اين محصول به دو صورت نرم افزاري و سخت افزاري توليد مي شود و براي حفاظت کامپيوترهاي شخصي و نيز شبکه ها به کار مي رود. حفاظ داده هاي غير مجاز و يا داده هايي که به صورت بالقوه خطرناک مي باشند را فيلتر کرده و ساير اطلاعات را عبور مي دهد.علاوه بر اين حفاظ در شرايطي که کامپيوتر به اينترنت وصل است، مانع دسترسي افراد غيرمجاز به کامپيوتر مي شود.مقاله مقدمه اي بر فايروال به معرفي نحوه عملکرد حفاظ ها مي پردازد و يکي از رايج ترين حفاظ هاي شخصي در مقاله حفاظ شخصي ZoneAlarm معرفي شده است.
5.خودداري از به اشتراک گذاشتن منابع کامپيوتر با افراد غريبه:
سيستم هاي عامل اين امکان را براي کاربران خود فراهم مي آورند که با هدف به اشتراک گذاري فايل، دسترسي ديگران را از طريق شبکه و يا اينترنت به ديسک سخت محلي فراهم آورند. اين قابليت امکان انتقال ويروس از طريق شبکه را فراهم مي آورد.از سوي ديگر در صورتي که کاربر دقت کافي را در به اشتراک گذاشتن فايل ها به عمل نياورد، امکان مشاهده فايل هاي خود را به ديگراني که مجاز نيستند ايجاد مي کند. بنابراين درصورتي که نياز واقعي به اين قابليت نداريد، به اشتراک گذاري فايل را متوقف نماييد.
6.قطع اتصال به اينترنت در مواقع عدم استفاده:
به خاطر داشته باشيد که بزرگ راه ديجيتال يک مسير دوطرفه است و اطلاعات ارسال و دريافت مي شوند. قطع اتصال کامپيوتربه اينترنت در شرايطي که نيازي به آن نيست احتمال اينکه کسي به دستگاه شما دسترسي داشته باشد را از بين مي برد.
7.تهيه پشتيبان از داده هاي موجود بر روي کامپيوتر:
همواره براي از بين رفتن اطلاعات ذخيره شده بر روي حافظه دستگاه خود آمادگي داشته باشيد. امروزه تجهيزات سخت افزاري و نرم افزاري متنوعي براي تهيه نسخه هاي پشتيبان توسعه يافته اند که با توجه به نوع داده و اهميت آن مي توان از آنها بهره گرفت. بسته به اهميت داده بايد سياست گذاري هاي لازم انجام شود. در اين فرايند تجهيزات مورد نياز و زمان هاي مناسب براي تهيه پشتيبان مشخص مي شوند. علاوه بر اين بايد همواره ديسک هاي Start upدر دسترس داشته باشيد تا در صورت وقوع اتفاقات نامطلوب بتوانيد در اسرع وقت سيستم را بازيابي نماييد.
8.گرفتن منظم وصله هاي امنيتي(Patches):
بيشتر شرکت هاي توليد کننده نرم افزار هر از چند گاهي نرم افزارهاي به روز رسان و وصله هاي امنيتي جديدي را براي محصولات خود ارائه مي نمايند.
با گذر زمان اشکالات جديد در نرم افزارهاي مختلف شناسايي مي شوند که امکان سوءاستفاده را براي هکرها بوجود مي آورند.پس از شناسايي هر اشکالي شرکت توليد کننده محصول اقدام به نوشتن وصله هاي مناسب براي افزايش امنيت و از بين بردن راه هاي نفوذ به سيستم مي کنند.اين وصله ها بر روي سايت هاي وب شرکت ها عرضه مي شود و کاربران بايد براي تامين امنيت سيستم خود همواره آخرين نسخه هاي وصله ها را گرفته و بر روي سيستم خود نصب کنند. براي راحتي کاربران ابزارهايي توسعه داده شده اند که به صورت اتوماتيک به سايت هاي شرکت هاي توليد کننده محصولات وصل شده،ليست آخرين وصله ها را دريافت مي نمايند. سپس با بررسي سيستم موجود نقاط ضعف آن شناسايي و به کاربر اعلام مي شود. به اين ترتيب کاربراز وجود آخرين نسخه هاي به روز رسان آگاه مي شود.
9.بررسي منظم امنيت کامپيوتر:
در بازه هاي زماني مشخص وضعيت امنيتي سيستم کامپيوتري خود را مورد ارزيابي قرار دهيد.انجام اين کار در هر سال حداقل دو بار توصيه مي شود. بررسي پيکربندي امنيتي نرم افزارهاي مختلف شامل مرورگرها و حصول اطمينان از مناسب بودن تنظيمات سطوح امنيتي در اين فرايند انجام مي شوند.
حصول اطمينان از آگاهي اعضاي خانواده و يا کارمندان از نحوه برخورد با کامپيوترهاي آلوده. هر کسي که از کامپيوتر استفاده مي کند بايد اطلاعات کافي در مورد امنيت داشته باشد.چگونگي استفاده از ضدويروس ها و به روز رساني آنها، روش گرفتن وصله هاي امنيتي و نصب آنهاو چگونگي انتخاب گذرواژه مناسب از جمله موارد ضروري مي باشد.