از تغيير تا ارتقا
اين روزها تغيير و دستكاري يا به قول فعالان بازار لپ‌تاپ ارتقاي قابليت‌هاي فني لپ‌تاپ موضوعي است كه بسياري از خريداران اين كالا با آن مواجه هستند. شايد براي شما هم پيش آمده باشد كه در مورد مدلي خاص تحقيق كرده باشيد و درست زماني كه با جيب پر براي خريد اقدام مي‌كنيد متوجه شويد لپ‌تاپي با چنين قابليت‌هايي در بازار وجود ندارد. در اين صورت حتما اين تصور براي شما هم پيش مي‌آيد كه لپ‌تاپي كه در بازار داخلي موجود است دستكاري شده است حتي اگر شركت معتبري خدمات پس از فروش آن را ارائه دهد. تصور ديگري كه به وجود مي‌آيد اين است كه ممكن است هنگام تغيير قابليت‌هاي لپ‌تاپ از قطعات كاركرده يا دست دوم در لپ‌تاپ‌ها استفاده شود كه فعالان بازار اين موضوع را به شدت تكذيب مي‌كنند.
فعالان بازار معتقدند تغيير قابليت‌هاي لپ‌تاپ به هيچ وجه ناپسند نيست. بلكه نمايندگي‌هاي فروش بر اساس شناختي كه از نياز خريداران دارند قابليت‌هاي فني دستگاه را تغيير يا به قولي ارتقا مي‌دهند كه اين تغيير بيشتر در مورد هارد و رم رخ مي‌دهد. برخي از واردكنندگان مطرح لپ‌تاپ هم مانند زيگورات ادعا مي‌كنند شركت‌هاي بزرگ واردكننده لپ‌تاپ، بر اساس شناخت نيازمندي‌هاي بازار داخلي سفارش توليد كالا با مشخصات خاص را به كمپاني‌هاي توليد كننده در چين و مالزي و سنگاپور مي‌دهند و به همين دليل ويژگي اين لپ‌تاپ‌هاي خاص با آنچه در سايت‌ها اعلام شده است متفاوت است، اما نكته اينجا است كه ما در تحريم هستيم و بروز چنين اتفاقي كمي تعجب‌برانگيز است، ولي نمايندگي‌هاي فروش بر اين موضوع اصرار دارند و مي‌گويند به طرق خاصي عمليات ثبت سفارش و تغيير قابليت‌ها را انجام مي‌دهند و دردسرها را به جان مي‌خرند، تنها به اين علت كه مشتري از كالاي خريداري شده آن طور كه مي‌خواهد استفاده كند.
از تغيير تا سوء استفاده
به هر حال در بازار لپ‌تاپ كم نيستند مدل‌هايي كه از لحاظ ويژگي‌هاي فني با آنچه در سايت‌ها معرفي شده‌اند متفاوتند كه اكثرا اين تغيير در مورد رم و هارد صورت مي‌گيرد، اما برخي از فعالان بازار مي‌گويند در برخي از مدل‌ها شاهد تغيير پردازنده هم هستيم كه به اين ترتيب كليه ويژگي‌هاي لپ‌تاپ تغيير مي‌كند.
محسني يكي از فعالان بازار مي‌گويد اين كه روي تغيير رم و هاردديسك حساسيت نشان دهيم عجيب است، چون اين موضوع در بازار ما عرف شده است، اما بايد به دستكاري‌هاي ديگر توجه كنيم. دستكاري در پردازنده، شماره سريال، بايوس و... است كه خريدار را فريب مي‌دهد. بهنامي، يكي از فعالان بازار نيز معتقد است، در حال حاضر اكثر برندها نمونه‌هاي مختلفي با قابليت‌هاي تغيير كرده در بازار دارند كه در مورد سوني و دل اين دستكاري در قابليت‌ها محسوس‌تر است، چرا كه اين دو برند در بازار فروش خوبي دارند و دستكاري در قابليت لپ‌تاپ‌هاي اين دو برند براي فروشنده صرف دارد.
وي مي‌گويد، ارتقاي رم و هاردديسك موضوع عجيبي نيست و اكثر شركت‌ها اين كار را براي مشتريان انجام مي‌دهند، ولي موضوعي كه مهم است تغيير cpu است كه اصلا با تغيير اين قطعه كل ويژگي‌هاي لپ‌تاپ تغيير مي‌كند. بهنامي مي‌گويد، طي مدت اخير برخي از افراد سودجو از طريق نرم‌افزارهاي خاصي بايوس دستگاه را هم دستكاري مي‌كنند و پردازنده را قوي‌تر نشان مي‌دهند. مثلا يك پردازنده intel core 2 ghz را از طريق دستكاري بايوس intel core 2.6ghz نشان مي‌دهند كه اين كار نوعي دزدي است. وي مي‌گويد حتي برخي از افراد شماره سريال لپ‌تاپ را دستكاري كرده لپ‌تاپ مرجوعي را توسط يك شماره سريال ساختگي نو و اورجينال نشان مي‌دهند. يكي ديگر از فعالان بازار هم مي‌گويد، در حال حاضر اگر به سايت‌ها مراجعه كنيد متوجه مي‌شويد كه شماره سريال تعداد زيادي از لپ‌تاپ‌هاي سوني را نمي‌توان در اينترنت چك كرد. اين اتفاق در مورد برندهايي نظير توشيبا و دل هم افتاده است.
برندهاي زير ذره بين
تغيير قابليت در مورد اكثر برندهاي لپ‌تاپ در بازار رخ مي‌دهد، ولي براساس اعلام فعالان بازار اين دستكاري و تغيير در مورد برندهايي نظير سوني و دل، ايسر، لنوو، توشيبا و ... محسوس‌تر از برندهايي نظير اچ پي ، فوجيتسو، زيمنس و ... است. برخي از فعالان بازار مي‌گويند اصلا لپ‌تاپ‌هايي كه توسط شركت سازگار ارقام به بازار عرضه مي‌شوند به كلي با آنچه در سايت‌ها معرفي شده‌اند متفاوت است.
در اين رابطه سعادتخواه، يكي از مسوولان بخش فني شركت سازگار ارقام مي‌گويد، اين ادعا صحت ندارد و ممكن است در مورد لپ‌تاپ‌هاي ايسر با تغيير قابليت‌ها آن هم در حد رم و‌هاردديسك مواجه باشيم، ولي در مورد لپ‌تاپ‌هاي لنوو به ويژه سري
think pad اين موضوع رخ نمي‌دهد؛ چرا كه مادربوردهاي لپ‌تاپ‌هاي سري مذكور داراي كد ويژه‌اي هستند كه در صورت تغيير lan مادربورد كار نمي‌كند و اصلا سيستم بالا نمي‌آيد. وي افزود: سازگار براساس خواسته مشتري رم و هاردديسك دستگاه را ارتقا مي‌دهد، ولي به هيچ عنوان پردازنده دستگاه را تغيير نمي‌دهند.
اميدي، مدير فروش شركت زيگورات هم در مورد تغيير قابليت‌هاي لپ‌تاپ‌هاي دل مي‌گويد، ما منكر اين موضوع نيستيم كه قابليت‌هاي برخي از دستگاه‌هاي ما با آنچه در سايت‌ها ذكر شده همخواني ندارد، ولي اين موضوع به اين دليل است كه ما امكان ثبت سفارش دستگاه را با ويژگي‌هاي خاص به شركت دل داريم.
وي در پاسخ به اين سوال كه شما چگونه با توجه به تحريم لپ‌تاپ‌هاي اين برند در بازار اين كار را مي‌كنيد گفت: شركت دل نمايندگي‌هايي در ساير كشورها دارد كه اين نمايندگي‌ها قادر به تغيير قابليت‌هاي دستگاه هستند كه ما اين دستگاه‌ها را از اين طريق خريداري مي‌كنيم. وي افزود: اكثر اين تغييرات هم در مورد رم و هاردديسك است و معمولا پردازنده تغيير نمي‌كند. ايران رهجو، عرضه‌كننده لپ‌تاپ‌هاي سوني هم در اين مورد مي‌گويد، معمولا تغيير قابليت‌هاي لپ‌تاپ‌هاي سوني مربوط به لپ‌تاپ‌هايي با ورژن آمريكايي است و لپ‌تاپ‌هايي كه توسط ايران رهجو به بازار عرضه مي‌شود بدون هيچ تغييري در قابليت‌ها در بازار موجود است.
زماني براي تغيير
اگر چه فعالان بازار و نمايندگي‌هاي فروش بر اين باورند دستكاري در قابليت‌هاي لپ‌تاپ به منظور ارتقاي دستگاه است، اما گروهي معتقدند در اين زمينه سودجويي‌هايي هم مي‌شود.
به عنوان مثال زماني كه يك مدل در بازار موجود نيست با تغيير پردازنده و رم و هاردديسك، حتي مدل دستگاه را تغيير مي‌دهند و دستگاه را به عنوان يك نمونه كمياب در بازار با قيمت بالا به فروش مي‌رسند. نمونه بارزش مدل cw1-nfx از لپ‌تاپ‌هاي سوني است كه مدتي در بازار كمياب بود و تنها تفاوتش با مدل cw1-mfx در نوع پردازنده آن بود. به اين ترتيب برخي از فعالان بازار با دستكاري در پردازنده مدل cw1-mfx آن را به اسم cw1-nfx و با قيمت بالاتر به فروش مي‌رسانند.
بهنامي يكي از فعالان بازار مي‌گويد، معمولا دستكاري در قابليت دستگاه‌ها زماني بيشتر رخ مي‌دهد كه يا مدل‌هاي خاصي در بازار وجود نداشته باشد و تقاضا براي آن مدل‌ها هم زياد باشد يا زماني كه بازار در دوران ركود به سر برد و برخي از افراد با چنين دستكاري‌هايي قيمت‌ها را كاهش دهند تا جذب مشتري كنند.
هزينه‌هاي تغيير
طي مدت اخير كه قيمت رم تا حدود زيادي افزايش يافته است هزينه ارتقاي قابليت‌هاي لپ‌تاپ هم افزايش يافته است. براساس اعلام فعالان اكثر نمايندگي‌هاي فروش، اين شركت‌ها خود مسووليت تامين رم و هاردديسك را به عهده مي‌گيرند و بابت اين اقدام از افرادي كه كارت گارانتي شركت را داشته باشند هزينه‌اي جز مبلغ قطع دريافت نمي‌كنند.
اما ايران رهجو وظيفه تامين قطعه را به عهده نمي‌گيرد و مي‌گويد، از آنجا كه اكثر مشتريان ما براي ارتقاي رم مراجعه مي‌كنند ما نمي‌توانيم تامين اين قطعه را به عهده بگيريم، ولي نصب آن را انجام مي‌دهيم و در صورتي كه رم توسط خود فرد نصب شود دستگاه از گارانتي خارج مي‌شود. بر اساس اعلام فعالان بازار، هزينه ارتقاي رم بسته به ظرفيت‌هاي مختلف بين 25 تا 60 هزار تومان متغير است و هزينه ارتقاي هاردديسك نيز بسته به ظرفيت‌هاي مختلف بين 100 تا 200 هزار تومان است.
معرفي برخي از مدل‌هاي لپ‌تاپ با قابليت‌هاي فني تغيير كرده در بازار داخلي
DELL مدل: XPS M1530 قطعه تغيير كرده: CPU و HARD DISK
sony مدل :CW1-MFX قطعه تغيير كرده: RAM
ACER مدل: Aspire 5738ZG قطعه تغيير كرده:RAM،HARD DISK