مدیران اپل اغلب در بین کاربران شناخته شدهاند، اما شاید نام برخی از مدیران این شرکت را نشنیده باشیم. در این مقاله یکی از تاثیرگذارترین مدیران اپل را معرفی میکنیم.
دو سال پیش، اپل با مشکلی مواجه شد؛ آیپد پرو از برنامه عقب بود. قطعات سختافزاری، نرمافزاری و قلم هوشمند برای عرضه در بهار آماده نبودند. تیم کوک و معاونانش مجبور شدند رونمایی از این محصول را تا پاییز به تاخیر بیندازند. این کار به بسیاری از مهندسان اپل وقت بیشتری میداد، اما یکی از مدیران کمتر شناخته شدهی اپل با نام جانی سروجی (Johny Srouji) وقت کمتری داشت.
سروجی، معاون ارشد تکنولوژیهای سختافزاری در اپل است. او مسئول بخشی است که چیپهای پردازنده را برای آیفون، آیپد، اپل واچ و اپل تیوی تولید میکند. برنامه اصلی این بود که آیپد پرو با چیپ A8X که در آیپد ایر ۲ بهکار رفته بود، عرضه شود. اما تاخیر در رونمایی تا پاییز بدان معنا بود که آیپد پرو همراه با آیفون 6 اس عرضه شود که از چیپ جدیدتر و قدرتمندتری با نام A9 بهره میبرد.
اینها مسائلی است که مدیران تکنولوژی را شبها بیدار نگه میدارد. آیپد پرو مهم بود؛ این محصول تلاشی از سوی اپل برای فروش تبلت به بخش تجاری بود. بنابرابن سروجی مهندسان خود را در یک برنامهی ضربتی قرار داد تا تولید چیپ پردازنده جدید با نام A9X را شش ماه جلو بیندازند. مهندسان به موقع کار را تمام کردند و آیپد پرو با چیپ سریعتر و نمایشگر ۱۲.۹ اینچی با ۵.۶ میلیون پیکسل روانه بازار شد.
سروجی پاداش خوبی برای تلاشهایش دریافت کرد. در دسامبر ۲۰۱۵، او به عنوان جدیدترین عضو تیم مدیریتی تیم کوک انتخاب شد.
او همچنین در مرکز توجه قرار گرفت. سروجی بخشی را مدیریت میکند که مهمترین و در عین حال کمتر شناختهشدهترین قسمت اپل است، در حالی که سوددهترین بخش این کمپانی به شمار میرود. از سال ۲۰۱۰ که تیم سروجی چیپ A4 را تولید کرد، اپل خود را در دانش پیچیده و هزینهبر سیلیکون غرق کرده است. این شرکت برای اینکه محصولات خود را متمایز کند، میکروپروسسورهای اختصاصی تولید میکند. مدارهای طراحی شده توسط اپل به این شرکت اجازه میدهد تا محصولاتش را به گونهای بسازد که دقیقا با ویژگیهای نرمافزارش سازگار باشند و در عین حال، تعادل بین سرعت و مصرف باتری رعایت شود. از میان اجزای چیپ اپل (که به صورت تخصصی سیستم-روی-یک-چیپ یا SOC نامیده میشود) میتوان به پردازشگر سیگنال تصویر و کنترلر حافظه اشاره کرد که به اپل اجازه میدهند ویژگیهای مفیدی همانند حالت burst mode را که با آیفون 5 اس معرفی شد، برای ثبت و ذخیرهی تصاویر توسعه دهد. مهندسان و طراحان برای سالها روی این ویژگیها کار میکنند، بدون آنکه به سازندگان دیگر، بهخصوص سامسونگ که بسیاری از چیپهای اپل را میسازد، خبر دهند.
در مرکز همه این تلاشها، سروجی، مهندس ۵۱ ساله قرار دارد که پس از سالها کار در شرکتهایی همچون اینتل و آیبیام به اپل پیوست. وی به زبانهای عبری، عربی و فرانسوی صحبت میکند. هنگام صحبت به زبان انگلیسی کمی لهجه دارد و زمانی که موضوع مورد صحبت، اپل باشد، بیشتر به اوراد بودایی شبیه میشود. زمانی که از سروجی در مورد طراحی باریک آیفون سوال شد، گفت:
سخت خوب است. آسان تلفکردن وقت است. معماران چیپ در اپل هنرمند هستند، مهندسان چیپ، جاودگر. زمانی که یک طراحی میگوید: «این سخت است.» قاعده سرانگشتی من میگوید که اگر فیزیک مانع شما نمیشود، این بدان معنا است که سخت اما انجامشدنی است.
سروجی چند روز وقت گذاشت تا کارخانههای اپل را در کوپرتینو کالیفرنیا و هرزلیای رژیم صهیونیستی به خبرنگاران بلومبرگ بیزنسویک نشان دهد. بدون شک این کار استراتژیک بود. سرمایهگذران سال گذشته اپل را به شدت مورد حمله قرار داده بودند و باعث شدند که سهام این شرکت ۲۵ درصد افت کند. بیشتر افراد از گوشی خود راضی هستند و قانع نمیشوند که چند صد دلاری برای یک آپگرید هزینه کنند.
جواب معمول اپل به انتقادها این است که یا به جانی آیو و تیم طراحان صنعتی آرام و وسواسیاش اشاره میکند یا یک قطعه که با آلومینیم پوشانده شده است، یا یک اپ یا یکی ویژگی جدید یا یک گجت را برجسته میکند. همیشه مورد جدیدی وجود دارد. اما هیچکدام از آنها در مورد یکی از مهمترین قسمتهای ماشین سود اپل چیزی نگفتهاند؛ چیپهایش.
سروجی میگوید:
بهنظر من این موضوع داستان خوبی است که میتوان آن را در حال حاضر بیان کرد. امیدواریم که چیزهای زیادی را آشکار نکنیم.
استیو جابز زمانی که اولین آیفون در سال ۲۰۰۷ رونمایی شد، از کمبودهایش آگاهی داشت؛ این محصول از دوربین جلو بهره نمیبرد، باتری آن عمر کمی داشت و از یک ارتباط 2G کند شبکه AT&T برخوردار بود. این محصول همچنین قدرت زیادی نداشت. یکی از مهندسان سابق اپل که روی آیفون اولیه کار کرده بود میگوید که گرچه این محصول انقلابی بود، اما محدودیت بسیاری داشت، چون قطعات آن را سازندگان مختلف ساخته بودند، حتی یک قطعه از چیپ از دیویدی پلیرهای سامسونگ به عاریت گرفته شده بود. سروجی میگوید:
استیو به این نتیجه رسید که تنها راه برای اینکه اپل متمایز باشد و محصول عالی و منحصربهفرد ارائه کند، این است که سیلیکون خود را داشته باشد. شما باید آن را کنترل کرده و در اختیار داشته باشید.
باب منسفیلد، یکی از مشاوران مورد اعتماد اپل و ارشدترین مدیر سختافزار اپل در آن زمان، سروجی را برای اینکار استخدام کرد. سروجی که در آن زمان در آیبیام مشغول بهکار بود، یکی از ستارگان علم پیچیده و غامض مهندسی نیمههادی بود. منسفیلد به او فرصتی داد تا محصولی از ابتدا بسازد.
تصمیم برای طراحی یک نیمههادی پر از ریسک بود. میکروپروسسور که تقریبا به اندازه یک تمبر پستی است، مهمترین قسمت هر دستگاه محاسباتی است. میکروپروسسور قطعهای است که بازی، پست در فیسبوک، فرستادن اساماس و ثبت تصاویر را ساده میکند. جریانهای کوچک انرژی از باتری به صدها میلیون ترانزیستور رفته و فرمانها و پاسخهایی در کمتر از نانو ثانیه ایجاد میکنند. این قطعه همانند شهری است که بر سر انگشتان شما قرار میگیرد. زمانی که چیپ خوب کار نمیکند، محصول کند کار کرده، کرش میکند و باعث آشفتگی کاربر میشود.
اگر باگی در نرمافزار وجود داشته باشد، شما یک نسخه تصحیحشده تهیه میکنید. اما سختافزار متفاوت است. سروجی میگوید: «اگر یک ترانزیستور را اشتباه کنید، تمام شده است، گیم اور. هر کدام از ترانزیستورها باید کار کنند. سیلیکون بسیار نابخشنده است.
در بین سازندگان کامپیوتر و گوشی هوشمند، استاندارد این است که طراحی چیپ را به متخصصان چیپ، همچون اینتل، کوالکام و سامسونگ واگذار کنند که میلیاردها دلار صرف ساخت چیپها میکنند (اپل نیز پردازنده مکینتاش را با کمک دیگران طراحی میکرد، اما جابز این کار را در سال ۲۰۰۵ رها کرد و به پردازندههای جدید و قدرتمند اینتل روی آورد).
زمانی که سروجی به اپل پیوست، این شرکت حدود ۴۰ مهندس داشت که چیپهای مختلف سازندگان را با آیفون سازگار میکردند. این تعداد تا آپریل ۲۰۰۸ که اپل استارتاپ P.A. Semi را خریداری کرد، به ۱۵۰ نفر رسید. تیم سروجی به طور منظم با دپارتمانهای مختلف اپل از مهندسان نرم افزار که میخواستند چیپ ويژگیهای مختلفی را پشتیبانی کند، تا تیم طراحان صنعتی جانی آیو که میخواستند آیفون شیکتر و باریکتر باشد، در تعامل بود. یکی از مهندسان که در جلسات سروجی حضور داشته است به خاطر میآورد که مدیران ارشد طرحهای خود را آماده میکردند، چون پشتیبانی سروجی برای تصویب یک ویژٰگی جدید حیاتی بود. او به شدت از مهندسان سوالهای پیچیده فنی میپرسید و به شدت در مورد گزینه دوم، اگر گزینه اول کار نکرد، سوال میپرسید. به عنوان مثال، او میپرسید که آیا میتوان از نوع پلاستیک دیگری استفاده کرد تا با قطعه دیگری تداخل نداشته باشد.
اولین نمونههای کار سروجی با معرفی آیپد و آیفون 4 در معرض دید عموم قرار گرفت. این پردزانده با نام A4 نمونه بهبودیافته تکنولوژی ARM بود. A4 برای قدرت بخشیدن به نمایشگر جدید رتینا توسعه داده شده بود. سروجی میگوید این یک مسابقه برای ساخت اولین سیستم-بر-روی-چیپ بود. او میگوید:
هواپیما داشت بلند میشد و من باند را به موقع ساخته بودم.
در طول سالهای بعد، اپل به بهبود این چیپ ادامه داد و قابلیت پشتیبانی از ویژگیهای زیادی از جمله حسگر اثر انگشت، تماس تصویری و سیری را به آن افزود. زمانی که کمپانیهایی که از اندروید استفاده میکردند، شروع به ساخت تبلت کردند، از چیپهای گوشیهای هوشمند استفاده کردند. زمانی که نسل سوم آیپد در سال ۲۰۱۲ معرفی شد، تیم سروجی چیپهای خاصی تولید کرد تا بتواند برای آیپد همان چگالی پیکسلی آیفون را بهوجود آورد.
نیمههادیهای اپل همیشه مورد توجه جامعه تکنولوژی بوده است، اما با معرفی آیفون ۵ اس در سال ۲۰۱۳ توجه رقبا جلب شد. این گوشی به چیپ A7 مجهز شد که اولین چیپی به شمار میفت که از معماری ۶۴ بیتی استفاده میکرد. این تکنولوژی به اپل اجازه داد تا ویژگیهایی همچون اپل پی و اسکنر اثر انگشت Touch ID را اضافه کند. توسعهدهندگان باید اپلیکیشنها را از نو مینوشتند، اما این تکنولوژی راه را برای نقشههای روانتر، بازیهای ویدئویی بهتر و اپلیکیشنهایی که حافظه زیادی اشغال نمیکردند، باز کرد.
کوالکام که در آن زمان همانند حال بزرگترین تولیدکننده چیپهای موبایل بود، تصمیم گرانی گرفت و تولید چیپ ۳۲ بیتی را کلا کنار گذاشت تا به اپل برسد. رایان اسمیت، سردبیر AnandTech میگوید:
کمپانیهای سازنده گوشی همه محصول جدید را میخواستند. A7 دنیا را زیر و رو کرد.
سروجی نمیتوانست لبخند خود را زمانی که واکنش شرکتها را به چیپ ۶۴ بیتی اپل به خاطر میآورد، پنهان کند. او میگوید:
زمانی که تصمیمی میگیریم و انتخاب میکنیم، ممکن است کسی قادر به حل آن نباشد یا یک ایده منحصربهفرد و متمایزکننده وجود دارد که بهترین راه برای انجام آن این است که خودتان آن را انجام دهید.
پس از آنکه اخباری منتشر شد که اپل قصد دارد GPU خود را توسعه دهد، سهام Imagination Technologies که بزرگترین مشتریش اپل بود، بیش از ۵۰ درصد کاهش پیدا کرد.
برنامه اپل برای توسعه GPU خودش نباید چندان برای سرمایهگذاران تعجببرانگیز باشد. این خبر، پس از ماهها استخدام فشرده اپل از کارمندان و مدیران Imagination Technologies منتشر شد. البته سالها بود که اخبار مرتبط با توسعه جیپییو اختصاصی اپل به رسانه درز کرده بود.
بهعلاوه رفتار اپل کاملا با پورتفولیوی رو به رشد سیلیکونهای اختصاصی این شرکت، از چیپهای سری A آیفون گرفته تا چیپ وایرلس W1 ایرپاد و استراتژی این شرکت مبتنی بر کنترل کامل تکنولوژیهایی که در قلب محصولاتش قرار دارند، سازگار است. البته نباید از تاکتیکهای بیرحمانه مذاکره با تامینکنندگان غافل بود. جئوف بلبر، تحلیلگر CCS Insight، میگوید:
اپل هر جا که بتواند هزینهها را کاهش دهد و به تامینکنندگان فشار آورد، این کار را کرده است. اما GPU چنان برنامهریزی بلندمدتی است که عوامل دیگری نیز در این تصمیم نقش ایفا میکنند.
اهمیت این موضوع فراتر از بهبود کیفیت گرافیک در آيفون و آیپد است. به دلیل ماهیت جیپییو، کاربرد زیادی در حوزههایی مانند هوش مصنوعی، از تشخیص چهره در عکسها گرفته تا خودروهای خودران، دارد. رهیافت محتاطانه اپل نسبت به مدیریت اطلاعات شخصی باعث میشود که سعی کند اطلاعات شخصی را به جای اینکه در مراکز داده با سرویسهای ابری رقیب همچون گوگل، آنالیز کند، با هوش مصنوعی در خود آیفون این اطلاعات را تحلیل کند. بهعلاوه، جیپییو نقش کلیدی در فناوریهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده دارد. حرکت اپل به سمت واقعیت افزوده با آیفون امسال شروع میشود و البته ساکنان کوپرتینو یک برنامه مخفی برای توسعه عینکهای واقعیت افزوده نیز دارند. بن باجارین تحلیلگر Creative Strategies میگوید:
در حالیکه در ظاهر خط حرکت مرتبط با گوشی هوشمند است، این حقیقت که اپل آنها را کنار میگذارد بدان معنا است که Imagination از هر چیزی که اپل در آینده دارد، خارج شده است. GPU مرکز هر کار مهمی است که اپل میخواهد در آینده انجام دهد.
اگرچه خبر توسعه جیپییو اختصاصی اخیرا منتشر شده است، اما اپل سالها است که برای این کار برنامهریزی کرده است. اپل استخدام برای «تیم جیپییو» را در سال ۲۰۱۳ آغاز کرد و در همان زمان، برخی از کارمندان ایامدی را که اخراج شده بودند، استخدام کرد. از آن زمان تا کنون، تیم توسعه سیلیکون اپل به رهبری جانی سروجی تحسینهای زیادی را برانگیخته است. پاتریک مورهد از Moor Insights and Strategy میگوید:
شدت واکنش سرمایهگذاران Imagination نشان میدهد که اپل اعتبار زیادی در نیمه هادیها دارد. اپل در چیپها بسیار خوب عمل میکند. مردم انتظار دارند که توسعه جیپییو نیز موفق باشد.
همه سازندگان بزرگ موبایل مانند سامسونگ، هواوی، لنوو و ZTE همه یا چیپ اختصاصی خود را دارند یا در حال توسعه آن هستند. بلبر از CCS Insight میگوید:
اینکه بگویید در حال توسعه چیپ خود هستید، موضوعی است که به یک مد در دنیای گوشی هوشمند تبدیل شده است، اما تا زمانی که تولید زیادی نداشته باشید، بسیار سخت خواهد بود. این کار نیاز به سرمایهگذاری بسیار هنگفتی دارد.
در حالیکه استعداد برای توسعه چیپ اختصاصی نایاب است، اپل مشکلی در زمینه استخدام بهترین استعدادها ندارد. مورهد میگوید:
آنها میتوانند از بین بهترینها استخدام کنند. بسیاری از مدیران و مهندسان سابق Imagination، که بسیاری از آنها در انگلستان هستند، در حال حاضر برای اپل کار میکنند. اپل در حال حاضر نیز برای رسیدن به این هدف آگهیهای استخدامی برای نقاطی همچون آستین تگزاس و اورلاندوی فلوریدا منتشر کرده است.
مورهد معتقد است که یافتن استعداد مناسب حیاتی خواهد بود چون توسعه جیپییو بسیار پیچیده است. او میگوید:
اینتل برای مدت زمان زیادی روی توسعه GPU ردهبالا کار میکرد و چالشهای بسیار زیادی با آن داشت.
سروجی در شهر حیفا به دنیا آمد. او سومین فرزند خانواده بود. او در یک خانواده عرب-مسیحی به دنیا آمد. پدر سروجی در زمینهی طراحی روی چوب کار میکرد و سروجی از سن ۱۰ سالگی، آخر هفتهها و تابستانها همراه پدرش کار میکرد تا طرحها را روی قالبهای چوبی که در ساخت موتور، تجهیزات پزشکی و دیگر ماشینآلات بهکار میرفت، ایجاد کند. پدر سروجی فلسفهای عجیبی داشت؛ او برای کارهای سخت پول کمتر و برای کارهای ساده پول بیشتری دریافت میکرد. سروجی میگوید:
اگر کار سختی بود که او هیچگاه انجام نداده بود، میخواست انجامش دهد.
پدر او سال ۲۰۰۰ درگذشت، اما همیشه به وی گوشزد میکرد که به تجارت خانوادگی اکتفا نکند. تحصیلات مهمتر بود. سروجی در دبیرستان نمرههای کامل در ریاضی، فیزیک، شیمی و علوم گرفت. او به وسیله یکی از مدرسانی که در انیستیتوی تکنولوژی تکنیون رژیم صهیونیستی تدریس میکرد، با کامپیوتر آشنا شد. سروجی میگوید: «من عاشق شدم.»
او در دانشگاه Technion ثبتنام کرد و شبها به نوشتن کد با مداد مشغول بود و مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در زمینهی علوم کامپیوتر دریافت کرد. پایاننامه کارشناسی ارشد او درباره تکنیکهای جدید برای تست سیستمهای سختافزاری و نرمافزاری بود. اورنا بری که از زمان دانشگاه سروجی را میشناسد، میگوید:
این کار در آن زمان بسیار پیشتاز بود. من از جایی که او هست، تعجب نمیکنم.
سروجی پس از فارغالتحصیلی، در آیبیام مشغول به کار شد که در آن زمان بزرگترین مرکز تحقیقاتی خود در خارج از ایالات متحده را در حیفا تاسیس کرده بود تا بتواند استعدادهای مختلف را جذب کند. او روی سیستمهای توزیعشده، در این سیستمها کامپیوترهای مختلف در مکانهای مختلف با هم شبکه میشوند تا کارهای سنگین محاسباتی انجام دهند، تحقیق میکرد. برای اینکه این سیستمها به خوبی کار کند، به مهارتهایی برای طراحی سختافزار و نوشتن الگوریتمهای نرمافزاری نیاز است. اودد کوهن اولین رییس سروجی میگوید:
برخی اوقات فکر میکردم که آیا او واقعا نابغه است یا فقط شبها نمیخوابد. در برخی موارد، به هر دو نتیجه میرسیدم.
در سال ۱۹۹۳، سروجی آیبیام را به قصد اینتل ترک کرد. کار او در اینتل اجرای شبیهسازیهایی بود که قدرت پردازندههای اینتل را تست میکردند. هنگام ملاقات از ایالات متحده در ۱۹۹۹، او از یک رانندگی ۲۰ دقیقهای با یکی از مدیران استفاده کرد تا برای کار در مرکز تحقیق اینتل در آستین، تگزاس، مشغول به کار شود.
سروجی چند مایل دور از دفتر مرکزی اپل در کوپرتینو زندگی میکند. او یک مرسدس مشکی دارد و معمولا آخرهفتهها وزنهبرداری و دوچرخهسواری میکند. معمولا لبخند به لب دارد و زمانی که کسی چیزی میپرسد که ممکن است به اسرار شرکتی نزدیک باشد، کاملا آرام است و میگوید: «من نمیخواهم جزییات زیادی در این مورد بگویم.»