هم‌زمان با اجرای طرح رجیستری گوشی‌های تلفن همراه برای مقابله با پدیده قاچاق، فروشندگان تلفن همراه به شدت دنبال باز کردن جعبه‌‌های موبایل قاچاق و فعالسازی گوشی‌ها و البته فروش مجدد آنها با قیمتی گران‌تر از گوشی‌های وارداتی رسمی هستند.
همانطور که از عنوان این طرح بر می‌آید، قرار است گوشی‌های تلفن همراه در شبکه ارتباطی کشور «ثبت» شوند تا امکان استفاده از آنها در اپراتورهایی نظیر همراه اول، ایرانسل، رایتل و... وجود داشته باشد.
این طرح برای مقابله با قاچاق گوشی‌های تلفن همراه اجرایی شده و قرار است از این پس تنها محموله‌هایی که از طریق مبادی رسمی (گمرکی) وارد کشور می‌شوند، سریال‌شان در مرکز داده تعبیه شده توسط حاکمیت ثبت شود تا زمانیکه مشترکان سیم‌کارت خود را در آن قرار می‌دهند، امکان استفاده از آن گوشی‌ها وجود داشته باشد.
طبیعی است که در چنین شرایطی اگر گوشی خارج از مسیر رسمی (مبادی گمرکی) وارد کشور شده باشد، به دلیل آنکه سریال آنها در سامانه مذکور ثبت نشده، امکان استفاده از آن در شبکه اپراتورها وجود نخواهد داشت.
با توجه به اینکه براساس آمار ارائه شده توسط مسئولان اجرایی کشور، در حال حاضر حدود 95 درصد واردات گوشی از طریق مبادی غیررسمی صورت می‌گیرد، رجیستری به دنبال ساماندهی این بخش و به نوعی تأمین حقوق گمرکی و درآمدهای مالیاتی دولت است.
مسئولان درگیر در اجرای این طرح اعم از وزارت ارتباطات، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و وزارت صنعت یکی دو سالی می‌شود که به شکل جدی، پیگیر اجرای رجیستری شده اما تاکنون به دلیل برخی بی‌برنامگی‌ها و البته بی‌میلی‌ها موفق به اجرای این طرح با رسالت مبارزه با قاچاق نشده بودند.
از سویی دیگر، با توجه به اینکه در دهه هشتاد تجربه شکست در اجرای این پروژه وجود دارد، مسئولان کمتر راغب به اجرای این پروژه بودند تا مبادا با شکست مجدد، بر چهره‌شان خدشه‌ای وارد شود.
اکنون که دو روز از اجرای این طرح می‌گذرد، فروشندگان تلفن‌های همراه به شدت دنبال باز کردن جعبه موبایل‌های خود (اعم از اجناس ویترینی و انبار) هستند تا قبل از برخورد سلبی با گوشی‌های قاچاق، توانسته باشند آنها را فعال کنند زیرا قرار نیست اجرای این طرح عطف به سبق شود.
رجیستری تنها دنبال ایجاد شرایط و الزاماتی برای واردات محصولات جدید و اجناسی است که تاکنون در شبکه اپراتورهای ارتباطی فعال نشده است؛ بنابراین مشخص است که جای نگرانی برای گوشی‌های فعال شده قاچاق (گوشی‌هایی که دست مردم فعال هستند) وجود ندارد اما کسانی که گوشی خریداری کرده و هنوز آن را فعال نکرده‌اند، باید به سرعت سیم‌کارت خود را در آن قرار داده و با فعال کردن آن، شماره سریال گوشی خود را به مرکز داده شبکه اپراتورها بشناسانند.
همین موضوع عاملی شده تا اغلب فروشندگان بازار موبایل اجناس خود را از حالت آکبند خارج کرده و با قرار دادن سیم‌کارت در آن اقدام به رجیستری گوشی‌های خود کنند؛ نکته عجیب‌تر آنکه وقتی گوشی فعال می‌شود، مجددا آن را در جعبه خود قرار داده و گران‌تر از آکبند می‌فروشند.
با توجه به اینکه با اجرای رجیستری کلیه گوشی‌ها باید از مبادی قانونی وارد کشور شده و تعرفه 5 درصدی گمرک، 4 درصد مالیات علی‌الحساب و 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده را بپردازند، طبیعتا قیمت گوشی در بازار افزایش می‌یابد و فروشندگانی که گوشی‌های خود را پیش از این قاچاق وارد کرده و اکنون با خارج کردن از حالت آکبند و گذاشتن سیم‌کارت در آن، بار دیگر آن را بسته‌بندی می‌کنند، گوشی‌های خود را گران‌تر از حالت آکبند نیز عرضه می‌کنند.
در حال حاضر عملا بازار فروش گوشی تلفن همراه شوکه شده و مردم منتظر هستند تا ببینند چه شرایطی بر بازار پر چالش این روزها حاکم می‌شود.
سال گذشته گمرک ایران اعلام کرد که «با ارسال شماره سریال گوشی‌های تلفن همراه وارداتی به شماره پیامک 30008887، می‌توان عمل استعلام را انجام و گوشی‌های قاچاق را از غیر قاچاق تشخیص داد.
این سامانه بخشی از سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی محسوب می‌شود و یکی از برنامه‌های اصلی و عملیاتی گمرک در امر مبارزه با قاچاق کالا است و گام بزرگی در مبارزه با ورود کالای قاچاق به کشور به‌شمار می‌رود.
گمرک ایران از دو سال گذشته مراحل مقدماتی سامانه ثبت و دریافت شماره شناسه گوشی‌های تلفن همراه (IMEI) را آماده‌سازی و واردکنندگان را ملزم کرد تا شماره سریال گوشی‌های تلفن همراه وارداتی را در سامانه جامع گمرکی ثبت کنند.
اما در حال حاضر زمانیکه کد IMEI یا همان شماره شناسه گوشی را برای این سامانه ارسال می‌کنیم، جوابی از سوی این سامانه دریافت نمی‌کنیم.