افزایش قیمت اینترنت در ایران که از لحاظ بهرمندی از سرعت اینترنت در
جایگاه ۱۷۵ دنیا قرار دارد مهمترین ابزار کارآمد عصر ارتباطات را در کشور
برای استفادهکنندگان از سرویسهای این فناوری سخت میکند.
سال ۷۳ اوّلین وبسایت ایرانی داخل ایران راهاندازی میشود و یک سال
بعد مجلس شورای اسلامی با تصویب تأسیس شرکت امور ارتباطات دیتا تحت نظر
شرکت مخابرات ایران مسؤلیت توسعه خدمات دیتا در سطح کشور را به طور انحصاری
در اختیار آن شرکت قرار میدهد. و به این ترتیب اینترنت در ایران رسمیت
پیدا میکند.
با گذشت ۱۷ سال از پیدایش اینترنت در ایران، امروزه این
فناوری بهعنوان ابزاری کارآمد و مهم در زندگی شهروندان شناخته میشود، به
طوری که با توجه به جامعه جوان ایران و استقبال آنها از سرویسهای این
فناوری، بیش از ۳۵ میلیون کاربر اینترنت در ایران از خدمات آن استفاده
میکنند.
اهمیت خدمات ارتباطات و IT در توسعه و پیشرفت ملتها به حدی است که
دولتها و ارائهدهندگان اینترنت درتلاشند تا اینترنت را با بیشترین سرعت،
بالاترین کیفیت، بهترین خدمات پشتیبانی و کمترین قیمت به کاربران خود ارائه
دهند تا راه توسعه را بر رقبای خود در بازار پهنای باند تنگ کنند.
این درحالی است که تازهترین بررسیهای سایت اسپید تست (Speedtest.net)
نشان میدهد که ایران در زمینه بهرهمندی از سرعت اینترنت در دنیا، در
جایگاه ۱۷۵ قرار دارد.
این بررسیها نشان میدهد، سرعت متوسط اینترنت در کرهجنوبی ۱۴ / ۶
مگابیت برثانیه میباشد که این کشور را بهعنوان کشوری که بالاترین سرعت
اینترنت را به کاربران عادی عرضه میکند، معرفی کرده است. کرهجنوبی
سریعترین اینترنت خود را با قیمت ۲۸ / ۵۰ دلار در ماه ارائه میکند در
شرایطی که برپایه گزارش اداره ملی آمار در این کشور، متوسط درآمد کرهجنوبی
برای یک خانواده کارگر با حداقل تحصیلات ۲۷هزار و ۳۸۴ دلار است.
اما در ایران شرایط بهطور کلی متفاوتتر از هر کشور دیگری است تا جایی
که سرعت متوسط اینترنت در ایران ۶۱ صدم مگابیت بر ثانیه است، و از این لحاظ
جایگاه ۱۷۶ در میان ۱۸۵ کشور جهان از آن ماست. و شاید نکته جالب توجه نیز
این باشد که افغانستان، با دارا بودن رتبه ۱۴۵ و میانگین سرعت ۱/۲۸ مگابیت
بر ثانیه از ایران بالاتر است. همچنین کاربران اینترنت در ایران برای خطوط
مثلا پرسرعت ۱۲۸کیلوبیت بر ثانیه چیزی حدود ۱۵هزار تومان میپردازند که
معادل تقریبی ۱۵دلار میشود در حالی که قیمت اینترنت ۴مگابیت بر ثانیه در
همسایگی ایران چیزی حدود ۲۵دلار در سال است.
مقایسه بین سرعت و قیمت اینترنت در کره جنوبی و ایران نشان میدهد که
سرعت اینترنت رایگان کره جنوبی حدود ۵٠٠ برابر اینترنت پولی در ایران است.
در حالی که قیمت اینترنت ۱۲۸ کیلو بیت در ثانیهای ایران بین ۱۰ تا ۲۰ هزار
تومان در ماه هزینه دارد قیمت اینترنت ۲۲۴ مگابیت برثانیهای کشورهای چون
مالزی تنها حدود ۱۵۰۰ تومان در ماه تعیین شده است. قیمت یک سرویس ۲۵۶ در
ایران تقریبا ۲ برابر امارات، ۳ برابر مصر و ۱۲ برابر ترکیه است! در
قیمتهای خردهفروشی، هزینه پهنای باند در ایران تا بیش از ۵۰ برابر قیمت
جهانی میرسد و این یعنی فاجعهای بزرگ در عصر فناوری اطلاعات.
اما در روزهای اخیر خبرهایی درخصوص گران شدن قیمت اینترنتت در ایران
شنیده شد که از افزایش ۳ تا ۱۴ برابری قیمت اینترنت در ایران حکایت دارد.
به طوری که شرکتهای مخابرات استانی هزینه سرویسدهی به شرکتهای
ارائهدهنده خدمات اینترنت پرسرعت موسوم به ایدیاسال را بین ۳ تا ۱۴
برابر افزایش دادهاند.
به نظر میسد این افزایش ناگهانی قیمت باعث حذف شرکتهای بخش خصوصی از
دایره ارائه خدمات اینترنت شود. زیرا افزایش ۱۴ برابری یعنی اعمال
تعرفههای جدیدی براساس هزینه تمام شده و در نهایت افزایش هزینه برای
مشترکان اینترنت؟!
ارائه اینترنت پرسرعت در برخی کشورها میتواند نسبت به خدمات مشابه در
سایر کشورها با قیمت بالاتری ارائه شود که در این مورد باید به سطح زندگی،
میزان تورم و متوسط درآمد خانوادهها در آن کشور توجه کرد؛ بهطوری که یک
خانواده متوسط در کشوری با تورم ثابت بهدلیل درآمد سالانه قابل توجه، قادر
به پرداخت هزینه بالای ۳۰ دلار در ماه برای دریافت اینترنت بالای ۳ مگابیت
برثانیه باشد.
حال اگر هزینه اینترنت در کشور ما نسبت به میزان درآمد سرانه اشخاص،
بالا رود موجب جلوگیری از گسترش این سرویس در ایران و بالطبع باعث میشود
در رابطه با میزان دسترسی به اینترنت، رتبه مناسبی در جهان نداشته باشیم. و
همه این عوامل دستبهدست میدهند تا امکان اجرای طرحهای دورکاری،
پیادهسازی طرح دولت الکترونیک و ارائه خدمات اینترنتی به شهروندان میسر
نشود.
به هر حال خوشبینانهترین اظهارات مقامات اجرایی وزارت ارتباطات و
فناوری اطلاعات حکایت از افزایش پهنای باند اینترنت کشور از ۱۲۸ کیلوبیت
فعلی به ۵۱۲ کیلوبیت بر ثانیه در سال پایانی برنامه پنجم توسعه یعنی سال
۱۳۹۴ و کاهش قیمت آن را داشت که با این وجود سال ۹۴ هم سالی است که احتمالا
در آن ایران رتبه آخر جهانی را در زمینه سرعت اینترنت با بالاترین قیمت و
با فاصله بسیار از آن خود خواهد کرد.