سال گذشته، گزارشی از شرکت تحلیل بازار Canalys بود که می‌گفت 240 میلیون کامپیوتر به دلیل پایان پشتیبانی مایکروسافت از ویندوز 10 و محدودیت‌های سخت افزاری برای ارتقا به ویندوز 11، به زباله تبدیل خواهند شد.
در این مقاله، استدلال می‌کنیم که سیاست پایان عمر مایکروسافت به آسیب‌های زیست محیطی دامن می‌زند. همچنین به توزیع‌های لینوکس که می‌توان روی این کامپیوترهای کنار گذاشته شده نصب کرد، اشاره می‌کنیم. حتی یک پیشنهاد خوب برای کسانی داریم که کامپیوترشان کند است؛ با این روش می‌توانید کامپیوترتان را مثل روز اول نو کنید!
با استفاده دوباره از کامپیوترهای قدیمی:
- پول صرفه جویی می‌شود.
- تولید زباله‌های الکترونیکی کاهش می‌یابد.
- از آلودگی منابع آب جلوگیری می‌شود.
- و خطرات بهداشتی برای کارگران مدیریت زباله به دلیل کاهش مواجهه با سموم کاهش می‌یابد.
پیش زمینه
مایکروسافت اعلام کرده که از تاریخ 14 اکتبر 2025، پشتیبانی از ویندوز 10 متوقف خواهد شد. از آن تاریخ به بعد، دیگر:
- بروزرسانی رایگان ارائه نمی‌شود.
- پشتیبانی فنی در دسترس نخواهد بود.
- و اصلاحیه‌های امنیتی ارائه نخواهد شد.
مایکروسافت توصیه می‌کند کامپیوترهای ناسازگار با ویندوز 11 را از طریق برنامه‌های بازیافت یا تعویض دور بیندازید. اما بیایید واقع بین باشیم؛ بسیاری از مردم از این برنامه‌ها استفاده نمی‌کنند و در برخی مکان‌ها این خدمات در دسترس نیستند.
برای کسب وکارها، مایکروسافت یک برنامه بروزرسانی امنیتی تمدید شده (ESU) با هزینه 30 دلار برای یک سال ارائه می‌دهد. اگر پس از پایان پشتیبانی همچنان از ویندوز 10 استفاده کنید، سیستم شما در صورت اتصال به اینترنت آسیب پذیر خواهد بود.
محدودیت‌های سخت افزاری ویندوز 11
ویندوز 11 برای ارتقا نیاز به پردازنده‌های خاص و ماژول TPM 2.0 دارد. این ماژول به منظور افزایش امنیت در برابر تهدیدات سایبری الزامی است. اگرچه ابزارهایی مثل Rufus و Flyby برای دور زدن این محدودیت‌ها وجود دارند، اما این روش‌ها توسط مایکروسافت پشتیبانی نمی‌شوند و ممکن است با بروزرسانی‌های جدید ویندوز 11 مشکل ایجاد کنند.
به دلیل این محدودیت‌ها، Canalys تخمین زده است که 240 میلیون کامپیوتر به زباله الکترونیکی تبدیل شوند. این تعداد حدود یک پنجم کل کامپیوترهای جهان است. اگر این تعداد لپ تاپ بودند و روی هم چیده می‌شدند، ارتفاع آنها 600 کیلومتر بیشتر از فاصله زمین تا ماه می‌شد!
اثرات زیست محیطی
کامپیوترهایی که به محل دفن زباله فرستاده می‌شوند، مشکلات متعددی ایجاد می‌کنند:
- آلودگی ناشی از فلزات سنگین مانند سرب، جیوه، بریلیم و کادمیوم.
- خطر آتش سوزی ناشی از باتری‌های لپ تاپ.
- پلاستیک‌هایی که بطور طبیعی تجزیه نمی‌شوند.
در کشورهای در حال توسعه که زباله‌ها را برای استخراج فلزات بازیافت می‌کنند، سوزاندن زباله باعث آزاد شدن سموم خطرناک به هوا می‌شود. همچنین استخراج فلزات جدید برای تولید محصولات تازه، به مشکلات محیط زیستی بیشتری منجر می‌شود.
ساخت یک کامپیوتر جدید برای جایگزینی دستگاه‌های قدیمی نیز باعث تولید گازهای گلخانه‌ای می‌شود. بر اساس داده‌های دانشگاه آکسفورد، یک کامپیوتر معمولی در طی شش سال، 778 کیلوگرم دی‌اکسید کربن تولید می‌کند که 85 درصد آن ناشی از تولید و حمل و نقل است.
گزینه‌های جایگزین برای ویندوز
یکی از بهترین روش‌ها برای جلوگیری از تبدیل کامپیوترها به زباله، نصب لینوکس است. لینوکس یک سیستم عامل متن باز است که در انواع و اشکال مختلفی عرضه می‌شود و معمولاً رایگان است. بسیاری از توزیع‌های لینوکس جایگزین کاملی برای ویندوز هستند. برای مثال:
- Linux Mint: شبیه به ویندوز 10 است و برای تازه واردها مناسب است.
- Lubuntu: برای کامپیوترهای قدیمی و ضعیف بهینه شده است.
- Fedora Silverblue: برای کسانی که بروزرسانی‌های مدرن و اتمی می‌خواهند.
استفاده از لینوکس علاوه بر صرفه جویی در هزینه، باعث افزایش طول عمر دستگاه‌ها و کاهش زباله‌های الکترونیکی می‌شود. لینوکس نیازی به نرم افزار آنتی ویروس ندارد، از بسیاری از سخت افزارها به صورت خودکار پشتیبانی می‌کند، و یک محیط عالی برای برنامه نویسان ارائه می‌دهد.
نتیجه گیری
اگر کامپیوتر قدیمی دارید که ویندوز 11 را پشتیبانی نمی‌کند، به جای دور انداختن، نصب لینوکس را امتحان کنید. این کار نه تنها به محیط زیست کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود کامپیوتر شما برای سال‌های بیشتری قابل استفاده باقی بماند. لینوکس یک گزینه مقرون به صرفه، کاربردی و دوست دار محیط زیست است.