معاون
امور مطبوعاتي و اطلاع‌رساني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در يادداشتي با
عنوان «خاکريز رسانه» كه به بهانه آغاز هفته دفاع مقدس به نگارش درآمده، به
سهم و نقش اصحاب رسانه در ثبت و انعکاس روزهاي خون و آتش، بويژه ايجاد
روحيه اميد و خودباوري در مردم در آن مقطع سرنوشت‌ساز پرداخته است. در اين
يادداشت علاوه بر تجليل از خبرنگاراني که از خون خود مايه گذاشتند، زواياي
روزنامه‌نگاري دفاع مقدس نيز مرور شده است.
متن كامل يادداشت محمدجعفر محمدزاده -
معاون امور مطبوعاتي و اطلاع‌رساني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي - به شرح
زير است:
«دفاع مقدس، درخشانترين تجلي
انقلاب اسلامي است؛ چرا که توانست قدرت و شجاعت ملت بزرگ ايران را نشان دهد
و بر ظرفيت الهام بخشي ايران اسلامي به ملتهاي مسلمان و آزاديخواه جهان
بيفزايد. رمز اين درخشش در آن است که دفاع مقدس، شاخه اي از انديشة
عاشورايي است و در پيوندي استوار با حماسة حسيني قرار دارد. اگر دفاع مقدس
نبود مفاهيم والا و تعالي بخش ايثار و شهادت به دست فراموشي سپرده مي شد.
دفاع مقدس، اين مفاهيم را غبارروبي کرد و راه مقاومت را نه فقط براي ملت ما
که براي همة ملتهاي آزاده جهان گشود. آموزه هايي که ايران اسلامي در
سالهاي دفاع مقدس رقم زد، موجب شد که امروز موج بيداري فطرتها در سراسر
جهان گسترش يابد و جهانيان را در زير بيرق توحيد، عدالت طلبي و آزاديخواهي
به ايستادگي در مقابل نظام سلطة جهاني فرا بخواند.
دفاع مقدس، دري است که تا ابد
گشوده است و از وراي آن مي توان بيداري فطرتها را به نظاره نشست که يکي پس
از ديگري با شورش بر ظالمان و زورگويان عالم، تحقق وعده الهي و رسالت
انبياء و اولياء خداوند را نويد مي دهند. منطق دفاع مقدس، جرياني پايدار
است که بايد از نسلي به نسل ديگر انتقال يابد و تقويت شود. اگر امروز
ايران، ترازي جهاني يافته است، مرهون جانفشاني هاي شيرمردان بيشة عشق است
که با منطق ايثار با جهان سخن گفتند و با تکيه به خداوند متعال، فرهنگ
مقاومت را به وجدانهاي بيدار جهان هديه کردند. اگر گذشته تاريخ ايران را
بررسي کنيم، خواهيم ديد، پايداري و اقتداري که امروز به برکت دفاع مقدس به
دست آورده ايم، در هيچ دوره اي وجود نداشته است.
امروز نگراني نظام سلطه از قدرت
ملت ايران و الهام بخشي و نفوذ آن در دلهاي آزادگان جهان، همان هراسي است
که در سالهاي دفاع مقدس داشت. اين نگراني در سالهاي دفاع مقدس تا آنجا پيش
رفت که در زمان حکومت صدام، آمريکا کشورهاي منطقه را براي جنگ عليه ايران
بسيج کرد. فرماندهان جنگي و سياستمداران آمريکايي در آن مقطع، وعده تصرف يک
هفته اي ايران را به صدام داده بودند؛ اما جهان شاهد بود که ملت ايران به
رهبري امام عظيم الشأن چگونه حماسه اي آفريد. در آغاز جنگ تحميلي در سال
59، ارتش ايران به معناي واقعي منسجم نبود، سپاه و بسيج هنوز آمادگي
نداشتند و علاوه بر آن، کشور از وجود عناصر نامطلوب رنج مي برد؛ اما امام
با رهبري پيامبرگونة خويش، مردم را وارد ميدان دفاع از آرمانهاي الهي کردند
و اين چنين بود که تمامي آزاديخواهاني که توان دفاع از کشور را داشتند، به
دفاعي جانانه و مقدس در برابر رژيم تا بن دندان مسلح بعثي پيوستند.
ملت ايران فراموش نکرده است که در
آغاز پيروزي انقلاب اسلامي آمريکا در حالي که به شدت از فراگير شدن موج
انقلاب اسلامي در کشورهاي حاشية خليج فارس مي هراسيد، خصومت خود را با
جمهوري اسلامي ايران علني کرد. آمريکا در چنين فضايي وظيفة جنگ با ايران را
به عهدة عراق گذاشت؛ تا آنجا که برژينسکي، مشاور امنيت ملي کارتر با هدف
زمينه سازي و اطلاع از وضع عراق براي آغاز جنگ، سفرهاي محرمانة مکرري به
بغداد کرد. با اين همه، جنگي که بنا بود ظرف يک هفته با پيروزي عراق به
اتمام برسد، با مقاومت مردم ايران هشت سال به طول انجاميد و به نماد ستم
ناپذيري و آزاديخواهي ملتهاي آزاده جهان تبديل شد.
ملت ايران فراموش نکرده است که در
جنگ هشت ساله، دنيا به ما سيم خاردار هم نمي فروخت، اما انواع اسلحه را در
اختيار دولت بعثي صدام قرار مي داد. در چنين صحنه اي بود که رزمندگان
اسلام، آن بلاجويان عاشق، حماسه را به عرفان آميختند و مسير توحيد، آگاهي،
عدالتخواهي، ستم ناپذيري و آزادگي را به روي ملتهاي جهان گشودند.
نقش مطبوعات در سالهاي دفاع
مقدس، در ايجاد روحية اميد و خودباوري و افشاي ترفندهاي تبليغاتي دشمنان
ايران اسلامي افتخارآميز بود. پوشش خبري کاروان هاي اعزام نيرو به جبهه ها،
فعاليت مراکز جذب و آموزش نيرو، لحظه هاي عاشقانه عروج ملکوتي رزمندگان
اسلام و مراسم عارفانه دعا و نيايش، هر يک برگ زريني در کارنامة مطبوعات آن
سالهاست که نشان از ظرفيت بالاي روزنامه نگاري کشور در مقاطع حساس و
سرنوشت ساز تاريخي دارد.
با اين همه روزنامه نگاري دفاع
مقدس در کشور ما تا کنون چنان که بايد مورد تحقيق و تدقيق قرار نگرفته است.
حال آن که دستاوردهاي روزنامه نگاران دوران جنگ تحميلي که بسياري از آنها
در نگارش خبر از خون خود مايه گذاشتند و در عرصة بلند شهادت و در جوار
احديت به عيش ابدي دست يافتند؛ همچون دستاوردهاي دفاع مقدس، جاودانه و درس
آموز است.
با آن که بسياري از خبرنگاران
مطبوعات در سالهاي جنگ از حيث آموزشهاي تخصصي چندان حرفه اي نبودند؛ اما با
مجاهدت بي وقفه در عرصة اطلاع رساني، توانستند در تحليل واقعيات جنگ،
شناخت نيازهاي خبري مردم و درک درست جامعه بين المللي به تجربيات ذيقيمتي
دست يابند که امروز قابل انتقال به نسل جوان روزنامه نگاران کشور است.
نقش مطبوعات در بيان راهبردهاي
دفاع مقدس، تبيين ضرورت مشارکت مردم در صحنه هاي جبهه و پشت جبهه، خنثي
سازي عمليات رواني و توطئه هاي تبليغاتي دشمنان که با هدف تضعيف روحيه ملت
ايران صورت مي گرفت؛ و در يک کلام، ارتباط تعاملي و دو سويه مطبوعات دوران
دفاع مقدس با مردم، به منزلة گشايش فصلي نو در روزنامه نگاري جهان معاصر
است که قدرت و نفوذ مطبوعات داخلي را در مديريت افکار عمومي، آن هم در
حساسترين مقاطع تاريخ ملت شريف ايران نشان مي دهد.
در عين حال اين که دفاع مقدس از
حيث زماني به ما نزديک است، موجب شده که گاه از وقايع نگاري آن غفلت
بورزيم؛ تا آنجا که بسياري از حقايق درخشان اين حماسه در دلهاي صاحبان
اسرار آن باقي مانده و با آنها به خاک سپرده شده است. حال آن که بايد تلاش
کرد تاريخ شفاهي دفاع مقدس در قالب مصاحبه با رزمندگان و راويان اين حماسه
تدوين شود.
روايت دفاع مقدس مربوط به گذشته و
تاريخ نيست. سخن از آينده است؛ آينده اي که فرهنگ ايثار و شهادت، اين
سرماية لايزال الهي هر روز بيش از گذشته در عرصه هاي بين المللي بازتاب مي
يابد و به نهضت بيداري اسلامي و بيداري فطرتهاي انساني در سراسر جهان، روحي
تازه مي بخشد. آينده اي که جنگ حق و باطل، جنگ استضعاف و استکبار و جنگ
ستم ديدگان و زور و زرمداران عالم در آن با تحقق وعدة الهي به پايان خواهد
رسيد. ما در قبال چنين آينده اي مسؤول و متعهديم. براي چنين آينده اي است
که بايد حماسه و شجاعت رزمندگان دفاع مقدس را در فرهنگ عمومي کشور تجلي
ببخشيم و با روح عرفان و حماسه که در وصاياي شهدايمان جاري است، ملتهاي
جهان را براي تحقق وعده الهي مهيا کنيم.
شک نيست که رسانه ، گوياترين زبان
براي بيان صحنه هاي شکوهمند دفاع مقدس و بهترين زمينه براي ايجاد پيوند
ميان فرهنگ ايثار و شهادت و فرهنگ عمومي کشور است. صيانت از آرمانهاي دفاع
مقدس و دفاع از خاکريزهاي فرهنگي کشور، مستلزم الگوسازي براي نسل جوان است و
بهترين الگوها نيز شهيدان و افتخارآفريناني هستند که هر يک به تنهايي گواه
حقانيت ملت بزرگ ايران در آرمان خواهي و کمال گرايي است.
علاوه بر اين امروز نيز رسانه هاي
ايران اسلامي در جبهة مقابله با جنگ نرم نظام سلطة جهاني قرار دارند.
امروز نيز تحولات منطقه اي و بين المللي، گواه صف آرايي حق عليه باطل در
عرصه گستردة جهاني است. امروز نيز به عهدة رسانه هاست که جلوه هاي مقاومت و
پايداري ملتها را در برابر زور و زرمداران عالم به تصوير بکشند و با
ديدباني زرادخانه هاي رسانه اي سلطه گران و واکنشهاي بهنگام، نه تنها در
داخل که در عرصة بين المللي، ملتها را تا بر هم زدن مناسبات ناعادلانه
جهان پشتيباني کنند.
به فطرتهاي بيدار و وجدانهاي آگاه
ملتها اميد و آگاهي دهند و آرمان حق جويي و حق گويي شهيدان اسلام را که با
فرياد «هيهات من الذله» از عاشورا و کربلا تا جبهه هاي دفاع مقدس و از
آنجا تا عرصه هاي بيداري اسلامي در جهان کنوني طنين يافته است پيشگام و
طلايه دار باشند».