مصاف پنجرهها
ويندوز 7، ويستا يا XP؟
راهنمايي براي انتخاب ويندوز جديد شما
در گذشته نه چندان دور، انتخاب يك سيستم‌عامل اينقدرها مشکل نبود. چند سال پيش تنها بايد انتخاب مي‌کرديد که سيستم‌عاملتان خانگي باشد يا تجاري. کامپيوترهاي خانگي خود يک سيستم‌عامل آماده داشتند و بر روي کامپيوترهاي شرکت‌ها نيز سيستم‌عاملي که ساير کامپيوترهاي شبکه ازآن استفاده مي‌کردند نصب بود. اما حالا در حالي که ويندوز هنوز برمسند حکومت خود باقي است، مكينتاش هم جاي خود را در بازار تثبيت کرده و لينوکس هم براي لپ‌تاپ‌ها گزينه مناسبي محسوب مي‌شود.
در حالي که مايکروسافت همچنان با ويستا سروکله مي‌زند، ايکس‌پي شش سال است که به عنوان ويندوزي کارآ، قابل اطمينان و قدرتمند استفاده مي‌شود. بنابراين سئوال اين است كه چرا بايد آن را کنار گذاشت؟ گرچه ايکس‌پي هم بي‌عيب و نقص نيست. مايکروسافت براي اينکه بتواند نسخه جديدي از مرورگرهاي اينترنتي را وارد بازار کند، ابتدا بايد فکري به حال مشکلات امنيتي ايکس‌پي مي‌کرد. و حال ويندوز 7 به عنوان جانشيني براي ويستا در راه است.
ايكس‌پي، براي هميشه؟
صحبت کردن درباره ايکس‌پي به عنوان يک گزينه مطلوب، ساده‌ترين کار است. اين ويندوز مدت زيادي فرصت براي نشان دادن خود داشته و تقريبا در تمام جهان جايش را باز كرده است. به علاوه به پردازنده اصلي دستگاه هم فشار زيادي وارد نمي‌کند. USB و قابليت نوين اتصال و اجرا (Plug and Play) ايکس‌پي به کاربران امكان مي‌دهد كه بدون نصب بسياري از درايورها، از امکانات نرم‌افزاري و سخت‌افزاري سيستم خويش استفاده کنند. بدين ترتيب بود كه ايکس‌پي به يک اسطوره ديجيتال که مايکروسافت هميشه آرزوي آن را درسر مي‌پروراند، تبديل شد.
البته اين سيستم‌عامل موفقيت خود را مديون ظاهر دوستانه‌تر و كاربرپسندتري هم هست که نسبت به 98 وتمام ويندوزهاي اسبقش دارد. مايکروسافت نامگذاري و جزئيات پوشه‌ها را که در ويندوز 95 ايجاد کرده بود، در 98 بهبود بخشيد، ولي ظاهري که ايکس‌پي ارائه مي‌کند از هر ويندوزي که تا قبل از آن طراحي شده بود، الوان‌تر و جذاب‌تر است.
آيکون‌ها بزرگ شده‌اند و همه چيز به خوبي کاربر را در پيمايش پنجرهها راهنمايي مي‌کند. البته نسخههاي اوليه ايکس‌پي مشکلات امنيتي مخصوص به خود را داشت که مايکروسافت با ارائه بسته‌هاي امنيتي تا حد زيادي معضلات مربوط به اين امر را برطرف كرد. خب، ايکس‌پي سريع است؛ سريعتر از ويستا و سون. ايکس پي، درست مثل ويستا و 7 از قابليت پردازش موازي پشتيباني مي‌کند؛ بدين معنا که مي‌تواند از پردازنده‌هاي چندهسته‌اي استفاده کند. همچنين به سخت‌افزار قدرتمند احتياجي ندارد و مي‌تواند چندين پالس ساعت را در آن واحد اجرا نمايد.
تنها نرم‌افزارهايي که به خوبي با SP2 يا SP3 (بسته‌هاي امنيتي آتي XP) کار نمي‌کنند، اجراكننده‌هاي قالب‌هاي صوتي و تصويري هستند که در چند سال اخير به وجود آمده‌اند. بنابراين مثلا اگر بخواهيد يک فايل تصويري H.264 يا DivX را اجرا کنيد، اول بايد آن را تبديل کنيد. به نظر مي‌رسد يک لپ‌تاپ ارزان قيمت و سبک وزن - که از همه دردسرهاي ويستا به دور است - با يک سيستم‌عامل قابل اطمينان ايکس‌پي دقيقا چيزي است که مشتريان مايکروسافت به آن احتياج دارند. آينده XP
بسياري از سازندگان لپ‌تاپ از مدل‌هاي جديد ايکس‌پي خود پرده برداري کردند و درخواست‌ها براي ايکس‌پي اصلا رو به کاهش نمي‌گذارد. به تازگي سامسونگ رايانه همراه Samsung NC10 را با ويندوز ايکس‌پي وارد بازار کرده و Dell هم فروش Mini خود را آغاز نموده است. بسياري از فروشگاه‌هاي اينترنتي بخش‌هاي زيادي براي فروش ويندوز ايکس پي دارند و سازندگان زيادي هستند كه حاضرند ويندوز ويستاي مشتريان را با ايکس‌پي عوض کنند. براي مثال «دل» امكان ويژه‌اي مخصوص کامپيوترهاي خود قرارداده که در صورت انتخاب آن مي‌توانيد ويندوز ايکس پي نصب کرده و سي دي ويستا را به طور جداگانه درصورتي که بخواهيد رايانه‌تان را به نسخه جديدتر ارتقا دهيد، دريافت مي‌کنيد.
و اينك زمان انتخاب
ما همگي بدمان نمي‌آيد که پشت يک رايانه با سيستم‌عامل ايکس‌پي نشسته و هر وقت يک سال از وارد بازار شدن ويندوز 7 گذشت، به آن مهاجرت كنيم. ضرب‌المثلي قديمي وجود دارد كه مي‌گويد: «سري را كه درد نمي‌كند، دستمال نمي‌بندند!» مايکروسافت طرح‌هاي زيادي براي افزايش امنيت ايکس‌پي دارد، ولي چيزي که حتمي است، اين است که ديگر هيچ مشکل بزرگ يا پيش‌بيني‌نشده‌اي براي ايکس پي رخ نخواهد داد.
Vista، سيستم‌عاملي كه مي‌توانست بهتر از اين باشد
دنياي صنعت وقتي فهميد جايگزين ويستا تا يک سال ديگر وارد بازارمي‌شود، حسابي هيجان زده شد. کندي در بالا آمدن، نياز به سخت‌افزارهاي قدرتمند، دخالت‌هاي دائم واحد کنترل کاربر (UAC)، ويژگي‌اي که ادعا مي‌کرد به کاربران اجازه کنترل بيشتر مي‌دهد ولي درواقع از آن جلوگيري مي‌کند، همگي مواردي بودند كه روز به روز كاربران مشتاق را از اين دستپخت جديد مايكروسافتي‌ها دلزده‌تر مي‌كرد – تازه اگر ظاهر پرپيچ وخم آن را نديده بگيريم.
البته به همين زودي هم نبايد ويستا را کنار بگذاريم. از کجا معلوم سون چيز بيشتري از ويستا براي ارائه کردن داشته باشد. باز هم ضرب‌المثلي در جهان IT وجود دارد كه به خاطرمان مي‌آورد: «جديدها» اغلب «غيرقابل اعتماد» هستند. تحليل‌هاي اوليه از ويندوز7 در اواخر سال 2008 نشان داد که ويندوز ويستا و ويندوز 7 هر دو از نظر سرعت در يک سطح هستند ولي ويندوز 7 در هنگام startup تا حدودي سريعتر عمل مي‌کند. Driverهاي ويندوز ويستا براي ويندوز ايکس‌پي رايج نيست، البته همان طور که قبلا اشاره کرديم ويندوز ايکس‌پي يکي از عمومي‌ترين سيستم‌عامل‌هاي مايکروسافت است، نکته مهم اين است که سازندگان سخت‌افزار و نرم‌افزار همواره از اين موضوع مطمئنند که محصولشان در ويندوز ايکس پي اجرا خواهد شد.
وقتي ويندوز ويستا در اواخر سال 2006 و اوايل 2007 عرضه شد، سازندگان کارت گرافيک، کارت‌هاي خود را براي اين سيستم‌عامل آماده نکرده بودند. از آنجايي که يکي از ويژگي‌هاي ويستا گرافيک بالاي آن بود و از DirectX 10 استفاده مي‌کرد، مشکل آماده نبودن کارت‌هاي گرافيکي به معضلي اساسي تبديل شد. البته اين مشکل به سرعت رفع شد و پس از 2 سال هر برنامه‌اي در اين ويندوز به خوبي اجرا شد. در حال حاضر براي مهاجرت از ويندوز ايکس‌پي به ويستا مشکل چنداني وجود ندارد؛ زيرا در ويندوز ويستا مشکلات کارت گرافيک و driverها حل شده و كليه نرم‌افزارهاي ويندوز ايکس‌پي در ويستا اجرا مي‌شود. تنها مشکل باقي‌مانده اين است که در نسخه 64 بيتي ويندوز ويستا بعضي از برنامه‌ها اجرا نمي‌شود.
آيا ويندوز 7 راه نجات است؟
گمانه‌زني‌ها در مورد ويندوز 7 همچنان ادامه دارد. اگرچه هنوز مايکروسافت نسخه نهايي آن را منتشر نکرده و نمي‌توان گفت که آيا واقعا اين سيستم‌عامل مي‌تواند جايگزين ايکس‌پي شود، اما مي‌توان هدف کلي مايکروسافت را در ارايه اين سيستم‌عامل ارزيابي کرد. در نگاه اول به نظر مي‌رسد ويندوز 7 از ايکس پي سريعتر باشد. اين بدان معناست که به دلايلي مجبور به انتخاب ويندوز 7 از ميان دو ويندوز 7 و ويستا هستيم. ظاهر ويندوز 7 شبيه ويستا است، با همان دکمه‌ها و منوي start و sidebar و gadgetهايش.
به نظر مي‌رسد مايکروسافت روي ويندوز 7 خيلي بيشتر کار کرده تا بتواند آن را براي کار مناسب‌تر و سهل‌الوصول‌‌تر كند. از ايده‌هاي تجملاتي که باعث مي‌شد منابع سيستمي بيش از حد استفاده شود (مانند Aero Interface) در ويندوز 7 خبري نيست. البته در حقيقت کاربر مي‌تواند آنها را به ميل خود فعال کند. شما مي‌توانيد ابزارهايي براي مديريت عکس‌ها، ايميل‌ها، و ... فعال کنيد ولي اين ابزارها به طور پيش‌فرض وجود ندارند.
نسخههاي ويندوز 7
عليرغم اينکه مايکروسافت اين اطمينان را به کاربران داده که ويندوز 7 فقط داراي دو نسخه واقعي است، بد نيست بدانيد از اين ويندوز 6 نسخه وجود دارد. مانند ويندوز ويستا، ما به شما در مورد نسخه Home Basic ، اخطار مي‌دهيم؛ هر چند علاقه به انتخاب نسخه ارزان‌تر داشته باشيد؛ چراكه قابليت‌هاي انتخاب و شخصي‌سازي محدودتري دارد. نسخه Starter Edition جايگزين مناسبي براي نسخه‌هايي از XP Home است که براي لپ‌تاپ‌ها استفاده مي‌شود. اين نسخه از Windows Aero پشتيباني نمي‌کند و بيش از 3 نرم‌افزار هم زمان را نمي‌تواند اجرا كند.
براي بيشتر کاربران نسخه Home Premium بهترين گزينه در ميان نسخههاي مختلف ويندوز 7 است. اين نسخه علاوه بر اتصال به Home Group به كاربر اجازه اتصال به شبکه را مي‌دهد. همچنين از Windows Aero پشتيباني مي‌کند و شما مي‌توانيد با توجه به کاري که انجام مي‌دهيد Screenهاي مختلفي داشته باشيد. اين نسخه كاربر را قادر مي‌سازد كه تعداد نامحدودي از نرم‌افزارها را در يک لحظه اجرا کند؛ البته کنترل نهايي اين کار با حافظه و پردازنده است. همچنين در اين نسخه امکان به‌روزرساني فراهم است. کابران نسخه Professional مي‌توانند به شبکه داخلي که در دامنه و مکان فيزيکي آنان قرار دارد، متصل شوند.
همچنين مي‌توانند از شبکه يک نسخه پشتيبان تهيه کنند. پنهان‌سازي نيز يکي از سرويس‌هايي است که اين نسخه از سيستم‌عامل در اختيارشان قرار مي‌دهد. کاملترين نسخه ويندوز 7، نسخه Enterprise يا همان Ultimate است. اين نسخه تمام ويژگي‌هايي که تا کنون اشاره شد به همراه يک کد کنندهBitLocker سخت‌افزاري را به همراه دارد. اين نسخه به مدير شبکه امکان دسترسي از راه دور DirectAccess و محدود کردن کلاينت‌ها براي نصب برنامه ( يا همان AppLocker ) را مي‌دهد.
نتيجه‌گيري براي کاربران PC غالبا ويندوز 7 توصيه مي‌شود. همچنين مي‌توانيد به سراغ ويندوز ويستا برويد و بعد آن را آپگريد کنيد. ويندوز 7 کمتر از ويندوز ويستا از منابع سيستمي استفاده مي‌کند؛ در نتيجه براي استفاده از اين ويندوز مانند ويستا نيازي به داشتن سيستمي با مشخصات بالا نيست. البته توصيه مي‌شود که قبل از اينکه اقدام به نصب ويندوز 7 کنيد سيستم خود را براي مورد بررسي قرار دهيد.
صاحبان رايانه‌هاي روميزي که از کم مصرف و سبک بودن ويندوز ايکس‌پي لذت مي‌برند نيازي به جست‌وجوي سيستم‌عامل ديگري براي لپ‌تاپ خود ندارند؛ مگر آنکه شايعه عرضه نسخه ويندوز 7 مخصوص لپ‌تاپ درست باشد که در اين صورت بد نيست آن را هم امتحان كنند.