تهيه و تنظيم:
مجيد فوزي فرد
تحليل آمارهاي اخير:
شايد تا به حال متوجه اخباري که حاکي از انجام يک آزمايش توسط نشريه معتبر PC World شده باشيد که طي آن از پنج مرورگر برتر اينترنتي استفاده شده و زمان بارگذاري 8 صفحه با آدرس: amazon.com,twitter.com/pcworld,yahoo.com,youtube.com/pcworld,nytimes.com,ebay.com,en.wikipedia.org/wiki,PC World.com را در هر مرورگر محاسبه کرده و ميانگين بارگذاري صفحات(average page-loading)در هر مرورگر را با هم مقايسه نموده که آمار آن چنين است:
گوگل کروم 2: 1 ثانيه و 699 هزارم ثانيه
فايرفاکس 3.5: 1 ثانيه و 762 هزارم ثانيه
اينترنت اکسپلورر 8: 1 ثانيه و 833 هزارم ثانيه
سافاري 4: 1 ثانيه و 964 هزارم ثانيه
اپرا 10 بتا: 2 ثانيه و 53 صدم ثانيه
البته آمار قبلي اين سايت که از ليستي از سايت هاي ديگر استفاده کرده و نيز مرورگرهاي قديمي تر را مورد آزمون قرار داده بود چنين است:
کروم 2 بتا: 1 ثانيه و 3 دهم ثانيه
اينترنت اکسپلورر 8: 1 ثانيه و 8 دهم ثانيه
سافاري 4 بتا: 2 ثانيه و 12 صدم ثانيه (در 5 سايت بهتر عمل کرده)
فايرفاکس 3.0.7: 2 ثانيه و 12 صدم ثانيه (در 4 سايت بهتر عمل کرده)
در اينصورت تصور مي شود مرورگر اپرا که زماني کاربران بسياري را بواسطه سرعت بالايي که داشت جذب خود نموده بود مدتيست در خواب غفلت فرو رفته و در سرعت حتي از مرورگر اينترنت اکسپلورر هم عقب مانده.در مطالبي که در زير به بيان آن پرداخته شده متوجه خواهيم شد که زمان ارائه هر آمار و همچنين شرايط به کار رفته در هر آمار مي تواند ذهنيت هاي مختلف در بين کاربران بوجود آورد.
هسته جديد مرورگر اپرا 10
از ديرباز تا کنون مرسوم بوده که براي سرعت بخشيدن به مرور صفحات در مرورگرها به ايجاد تغيير و تحول و بهينه سازي هاي مختلف بر روي هسته مرورگر يا همان موتور رندرسازي آنها مي پردازند.در اين آمارها نيز مرورگرهايي که توانسته اند خود را بالاتر بکشند بصورت عمده بواسطه همت نمودن در همين امر است.
شرکت Opera Software ASA سازنده مرورگر اپرا نيز مدت بسياريست که روي موتور رندرسازي خود که Presto نام دارد کار مي کند و آن را به نسخه 2.2 رسانده و قصد دارد موتور رندرسازي جديد خود را در مرورگر Opera 10 رونمايي کند.اين تلاش فراوان مدتيست که شدت بيشتري پيدا کرده که پس از ارائه نسخه Opera 9.64 که آخرين نسخه نهايي و پايدار اين مرورگر تا کنون است به اوج خود رسيده.اين شرکت تغييرات زيادي را از اپرا 10 آلفا ساخت 1229 تا کنون روي اين مرورگر انجام داده که هم اکنون توانسته در آزمون تست اسيد 3(Acid3 test) نمره 100 از 100 را کسب نمايد.براي آزمودن مرورگر اينترنتي خود(تست سرعت)مي توانيد به آدرس http://acid3.acidtests.org مراجعه نماييد.
بايد بدانيم که اين بي انصافيست که در يک آمار از پنج مرورگر استفاده شود که چهارتاي آن از مرورگرهايي که نسخه نهايي و پايدار و با ثبات(Final Version)هستند استفاده شود و تنها يکي از آنها مرورگر آزمايشي و بي ثبات و پر تغيير Opera 10 Beta باشد.
تکنولوژي فشرده ساز در مرورگر اپرا 10
اپرا پاي خود را از اينها فراتر گذاشته و در مرورگر جديد خود يعني اپرا 10 از فناوري بهره مي برد که اساس آن بر فشرده سازي صفحات وب است(براي مقدمه اين بحث به خبر با کد 756 در سايت سافت گذر مراجعه فرماييد).اين فناوري که Opera Turbo نام دارد محتويات صفحه را فشرده مي کند و اطلاعات با حجم کمتر را به سيستم شما ارسال مي کند،بنابراين يک صفحه در زمان کمتري دريافت مي شود.به گفته شرکت سازنده اين مرورگر اين تکنولوژي از 80 درصد از ترافيک شبکه(network traffic)مي کاهد.اگر اپرا توربو را در اين گونه آمارها وارد کنيم به اعداد عجيبي برخورد خواهيم کرد که نتيجه را براي آزمايشات بعد هم بديهي مي سازد.طبق کليپي که در Youtube موجود است متوجه آن مي شويم که در يک کامپيوتر صفحه اصلي سايت SlashDot بدون استفاده از Opera Turbo در حدود 11 ثانيه و 33 صدم ثانيه بارگذاري شده اما با استفاده از اين فناوري در حدود 3 ثانيه و 93 صدم ثانيه به طور کامل بارگذاري شده.اگر اعداد بدست آمده از اين کليپ و همچنين متناظر آن يعني عدد 2.53 ثانيه در آمار اعلام شده را با هم يک تناسب ساده ببنديم،نتيجه نهايي تغيير مي کند.نظر به اينکه در آزمايش اعلام شده اپرا توربو را دخالت نداده اند وهم اکنون هم نمي توان دقيقا همان آزمايش را با اپرا توربو به دليل اينکه هرکدام از نحوه اتصال به اينترنت و سرعت هاي متفاوت استفاده کرده اند و همچنين محتويات و حجم سايتهايي که مورد آزمون قرار گرفته اند تا الان تغيير نموده و نيز درصد کم حجم سازي در اپرا توربو در صفحات با محتويات مختلف متفاوت است،تکميل نمود اما چون در اينجا از تناسب استفاده مي شود و در واقع نسبت تاثيرگذاري اپرا توربو در محاسبات اعمال مي شود نتيجه کاملا قابل اعتماد است و محاسبات آن چنين است:
X/2.53 = 3.93/11.33
X × 11.33 = 2.53 × 3.93 <=
X × 11.33 = 9.9429 <=
X = 9.9429/11.33 <=
X = 0.877s <=
بنابراين اپرا 10 مي تواند آن صفحاتي را که در حالت عادي در 2.53 ثانيه بارگذاري کرده با اپرا توربو در 877 هزارم ثانيه دريافت کند.همچنين مرورگرهاي ديگر بخاطر تغييراتي که در هسته خود بکار برده اند توانسته اند حداکثر 131 هزارم ثانيه(بين اينترنت اکسپلورر و سافاري)با يکديگر فاصله داشته باشند اما اپرا توربو با کم حجم سازي صفحات وب توانسته 822 هزارم ثانيه از سريعترين آنها(گوگل کروم)يک فاصله چشمگير داشته باشد.
مي دانيم که اگر عکس ها را با روشي مانند zip يا rar يا هر روش فشرده سازي ديگري فشرده کنيم،تصاوير کيفيت خود را از دست نمي دهند اما در اپرا توربو که بر اساس استاندارد فشرده سازي وب Opera Web Optimization Proxy کار مي کند تصاوير دريافتي با افت کيفيت روبروست اما علاوه بر اينکه در نسخه هاي اخير اين مرورگر يک ويژگي تعبيه شده و آن اين است که کاربراني که تمايل دارند در هنگام بارگذاري،تصوير يا تصاويري را با کيفيت واقعي آن دريافت کنند مي توانند روي عکس کليک راست کنند و از منوي نمايش داده شده گزينه Reload Image in Full Quality را انتخاب کنند،اگر عکس ها را از يک صفحه وب در نظر نگيريم هم در فشرده سازي،حجم متن ها و ساير محتويات آن به شدت کاهش ميابد.براي اثبات آن با توجه به امکانات در دسترس ما به دو آزمايش مي پردازيم.آزمايش اول اينکه يک فايل با پسوند TXT تهيه کنيد و آن را با روشي مانند zip يا rar فشرده کنيد و حجم اوليه و فشرده شده آن را با هم مقايسه کنيد(اگر از WinRAR براي فشرده سازي استفاده مي کنيد مي توانيد روي فايل فشرده شده کليک راست کرده و properties را انتخاب کنيد و بعد مي تواند در برگه Archive ميزان فشردگي آن را مشاهده کنيد).بنابراين متوجه مي شويم که متن ها بشدت فشرده مي شوند.در آزمايش دوم در مرحله اول از منوي Images ، View را انتخاب کنيد و در منوي باز شده گزينه No Images را انتخاب کنيد حالا آدرس يک صفحه اينترنتي که شرط آن اين است که آن صفحه مرتبا بروز رساني نمي شود و در تمام طول آزمايش بدون تغيير باقي مي ماند را وارد Address Bar کنيد و کليد Enter را بزنيد و زمان بارگذاري آن را محاسبه کنيد.در مرحله دوم ابتدا اپرا توربو را از مسير Tools > Preferences > Web Pages > Opera Turbo يا ساير ميانبرهاي آن فعال کنيد(حالت On)و بعد از منوي Images ، View را انتخاب کنيد ودر منوي باز شده گزينه No Images را انتخاب کنيد حالا آدرس آن صفحه را وارد کنيد و کليد Enter را بزنيد و زمان بارگذاري آن را محاسبه کنيد.آزمايش دوم ارتباطي به حافظه Cache ندارد و براي اطمينان مي توانيد آن را از مسير Tools > Preferences > ?dvanced > History > Disk cache غير فعال کنيد(حالت ?ff)و همچنين قسمت ?emory cache.
اپرا توربو در ابتدا در مرورگر Opera Mini براي گوشي هاي تلفن همراه قرار داشت اما هم اکنون به صورت رايگان در Opera 10 Beta وجود دارد.شرکت سازنده اين مرورگر مزايا و اهداف اين تکنولوژي براي شرکت ها و کاربران اين مرورگر اينگونه اعلام کرده:
1- کاهش ترافيک شبکه و صرفه جويي در انتقال اطلاعات
2- بهبود بخشيدن در گشت و گذار در اينترنت با افزايش کارايي و سرعت دريافت صفحات وب
3- افزايش طول عمر شارژ و هزينه اتصال به اينترنت در موبايل
4- سبقت گرفتن در رقابت ها با گسترش سريع
5- حفظ و افزايش رضايت کاربران
6- کنترل و تسلط بر محتوا
7- تقويت در بينش حمايت از مصرف کننده
8- افزايش قابليت هاي سخت افزاري سرور براي ارتباط با مشتري
9- دست يابي و استطاعت مالي خريد(که با صرفه جويي در هزينه قدرت خريد بالا رود)
10- گستردگي در ميان پلتفورم ها و هر سخت افزار قوي و ضعيفي
11- توانايي مرور و گشت و گذار با کامپيوترهاي ضعيف با کاهش ميزان استفاده از حافظه و پردازنده سيستم
12- امکان گشت و گذار در اينترنت با مرورگري سريع و کارا
13- توانا و صرفه جو
14- سازگار،با ثبات،دسترسي به اينترنت با کيفيت بالا و تنوع در محصولات
نکته:اپرا توربو فايل هايي را که دانلود مي کنيد فشرده نمي کند و فقط مختص فشرده سازي محتويات و ساختمان صفحات که قابل مشاهده اند هست و با فايل هايي که در آن صفحه ربط داده شده اند کاري ندارد.
انتقادات اپرا توربو
1- اپرا توربو بايد به فکر قرار دادن تنظيمي براي کنترل نمودن کيفيت تصاوير دريافتي باشد يا اينکه براي کم حجم سازي به فشرده سازي متن ها و ساير محتويات(به غير از تصاوير)کفايت کند يا اينکه براي فشرده سازي تصاوير از روش lossy(يعني در فشرده سازي کيفيت تصوير از دست مي رود)استفاده نکند و از روش lossless(يعني در فشرده سازي کيفيت تصوير از دست نمي رود)استفاده کند و يا از هر دو روش lossy و lossless استفاده کند مثل فرمت تصويري jpeg2000 يا HD Photo
2- انتقاد دوم که بيشتر شبيه به يک اخطار و هشدار است اين است که آيا پهناي باند و ظرفيت سرور تامين کننده اپرا توربو توانايي پاسخ گويي به تمام کاربران اين مرورگر که در آينده با نهايي شدن مرورگر اپرا 10 بيشتر مي شوند را دارد؟براي مثال ميدانيم که سرور تامين کننده يک وب پروکسي ممکن است در اثر شلوغي هاي اينترنت از سرعتش کاسته شود يا از سرويس دهي باز ماند.اما چون شرکت Opera Software ASA يک شرکت قديمي و معتبر است و براي کارهاي خود برنامه ريزي دقيق و هزينه هاي کلان مي کند اين سوال را به چالش نمي کشانيم.
ديگر تنضيمات مرتبط با سرعت در مرورگر اپرا
آيا تا به حال شنيده ايد که مرورگر اپرا ابتدا متن سايت را بارگذاري مي کند و بعد تصاوير؟براي تنظيم نمودن اين ويژگي مي توانيد از مسير Tools > Preferences > ?dvanced > Βrowsing > Loading در منوي باز شونده گزينه Redraw instantly را انتخاب کنيد تا مرورگر متن صفحات را دريافت و بعد فورا آن را نشان دهد.اگر گزينه Redraw after 1 second را انتخاب کنيد مرورگر بعد از گذشت يک ثانيه به هر ميزان که اول متن و بعد تصاوير را دريافت نموده باشد آن را نشان مي دهد،به همين ترتيب اين موضوع در گزينه هاي ديگر که شامل 2,5,3,10 و 20 ثانيه هستند با اختلاف در زمانشان ممکن است و اگر گزينه Redraw when loaded را انتخاب کنيد مرورگر وقتي تمام محتويات صفحه دريافت شد آن را نشان ميدهد.
آيا تا به حال مشاهده کرده ايد اپرا چند عکس يا ساير محتويات يک صفحه را يکجا و به صورت همزمان دريافت و بارگذاري مي کند؟براي تنظيم آن از مسير Tools > Preferences > ?dvanced > Network > Max connections to a server تعداد ارتباط با سرور خود را مشخص نماييد.هرچه از اينترنت پرسرعت تر استفاده مي کنيد مي توانيد اعداد بزرگتر را انتخاب کنيد اما اگر سرعت اينترنت شما پايين است و اعداد بزرگتر را انتخاب کنيد ممکن است بارگذاري محتويات صفحه در ميان کار ناتمام بماند.اما با توجه سليقه و تجربه اين تنظيم و همچنين قسمت Max total connections را تنظيم کنيد.
موضوع ديگر اين است که از حافظه Cache استفاده کنيد.اين حافظه که در حالت پيش فرض فعال است وقتي يک صفحه اينترنتي را دريافت مي کنيد محتويات آن صفحه مثل متن و عکس در جايي از ديسک سخت ذخيره مي شود تا اگر شما در آينده آن صفحه را دوباره درخواست نموديد مرورگر مواردي از آن صفحه که هنوز بروز رساني نشده را از ديسک سخت رايانه شما که سرعت بيشتري براي دسترسي به آن دارد استفاده و آن را به نمايش مي گذارد.براي دسترسي به اين موضوع مي توانيد از مسير Tools > Preferences > ?dvanced > History > Disk cache مقدار فضاي مجاز براي ذخيره سازي آن را کم يا زياد کنيد يا با انتخاب گزينه Off آن را غير فعال کنيد و يا با کليک بر روي Empty Now محتويات اين حافظه را پاک کنيد.براي دسترسي به محتويات اين حافظه بايد از منوي Help گزينه About Opera را انتخاب کنيد و در صفحه باز شده در قسمت Paths، مسير نوشته شده روبروي Cache را در Address Bar مرورگر اپرا کپي کنيد و در صفحه باز شده فايل خود را انتخاب کنيد.
بعضي از موضوعاتي که هميشه در برخي سايت ها مزاحم شما هستند فيلتر کنيد.در مسير Tools > Preferences > ?dvanced > ?ontent > ?locked ?ontent... آدرس فايل مورد نظر مثل عکس يا صفحه اي داراي آدرس مشخص(بعضي از تبليغات)را وارد کنيد.
اگر تمايل به حذف تبليغات Pop-Ups داريد مي توانيد از مسير Tools > Quick Preferences يا فشردن کليد F12 بنا به سليقه خود اقدام کنيد.
جزئيات بيشتر درباره اپرا 10
مرورگر اپرا 10 ابتدا در نسخه آلفا(Alpha)با ساخت هاي مختلف و بعد در نسخه Beta 1 و همراه با (Opera Unite (Labs در ساخت هاي مختلف و در مرحله بعد در نسخه Beta 2 و همراه با (Opera Unite (Labs در ساخت هاي مختلف منتشر شده و در مرحله بعد Opera 10 RC خواهد آمد و در آينده قبل از اتمام سال 2009 ميلادي نسخه نهايي آن يعني Opera 10 Final وارد بازار رقابت ها خواهد شد.نسخه بتا 1 که در تاريخ June 3, 2009 و نسخه بتا 2 که در تاريخ July 16, 2009 منتشر شده که از درجه اعتبار بيشتري برخوردارند در بيش از 270 آيتم مختلف تغييرات نموده اند که بايد در جاي ديگر مفصل به آنها پرداخت اما در اينجا فقط به چند مورد از اين تغييرات در اين مرورگر پرکار کفايت مي کنيم.
- قابليت بروز رساني خودکار:در مسير Tools > Preferences > ?dvanced > security > Auto-update مي توانيد قسمت Automatically install updates را انتخاب کنيد تا مرورگر به صورت خودکار بروز رساني شود و نيز مي توانيد قسمت Notify me about available updates را انتخاب کنيد تا در صورت وجود بروز رساني به شما هشدار بدهد و همچنين مي توانيد قسمت Do nat check for updates را انتخاب کنيد تا به کلي قابليت بروز رساني را غير فعال کنيد.
- تنظيم کردن اپرا توربو از سه راه:اول قسمت Status Bar دوم از مسير Tools > Quick Preferences يا کليد F12 سوم از مسير Tools > Preferences > Web Pages > Opera Turbo به طوري که در حالت On اپرا توربو روشن است،حالت در حالت Off اپرا توربو خاموش است،در حالت Automatic که اپرا توربو در صورتي که پهناي باند اينترنت شما پايين باشد به صورت خودکار روشن مي شود و اگر قسمت Notify me about network speed را علامتدار نماييد ميزان افزايش سرعت را در قسمت آيکون اپرا توربو در Status Bar اعلام مي کند.
- تغييرات متعدد در پوسته جديد و زيباتر با آيکون هاي جديد
- انتخاب يک تصوير براي زمينه(Background)در بخش Speed Dial و نيز انتخاب ترکيب و تعداد خانه هاي Speed Dial و همچنين مخفي نمودن Speed Dial که اين تنظيمات در قسمت پيکربندي آن يعني Configure Speed Dial در صفحه Speed Dial فراهم است
- افزايش قابليت هاي برگه ها(tabs)
- پشتيباني هاي جديد از سبک رنگي CSS
- پشتيباني از HTML 5
- پشتيباني از FPS در اداره سرعت تعداد فريم در ثانيه در انيميشن هاي SVG و پشتيباني از قلم هاي SVG در HTML
- پشتيباني فونت هاي وب نظير (TrueType(TTF و (OpenType(OTF و (Scalable Vector Graphics(SVG و ...
- اقدام هاي امنيتي نظير پشتيباني از TLS نسخه 1.2 و SSL نسخه 2 و ...
- ثبات در Facebook chat
- بهبود در دريافت تصاوير
- حل مشکلات سازگاري با Gmail
- حذف پشتيباني از UTF-32
- پشتيباني از نسخه جديد Widget
- تغيير نام "Transfers" بخش مديريت دانلود به "Downloads" و همچنين تغيير نام "Wand" به "Password Manager" در مسير Tools > Advanced > Password Manager
- ذخيره تصاويري که به طور کامل دريافت نشده اند
- فعال شدن دريافت فايل هاي torrent در اپرا توربو
- نمايش قلم هاي bitmap در قسمت Thumbnails(قسمتي که وقتي نشانه گر موس بر روي يک برگه(Tab)قرار مي گيرد پيش نمايشي از آن صفحه را نشان مي دهد)
- بهبود در ترکيب بندي صفحات HTML با رايانامه(e-mail)
بررسي شايعات اخير درباره اپرا 10
مدتيست که برخي منابع رسمي و غير رسمي فارسي به صورت غير فني اعلام کرده اند که اپرا توربو از فيلترينگ عبور مي کند.در تکذيب اين ادعا بايد گفت که اپرا توربو هيچ گاه باعث نشده که مرورگر اپرا 10 از سايتي که با قوانين جمهوري اسلامي ايران متناقض است و مسدود شده را باز کند.براي اثبات آن به همين اکتفا مي کنيم که تنها نصب يک بار اين مرورگر کافيست و به همگان توصيه مي شود که به سبب اين موضوعات جذب اين مرورگر ارزشمند نشوند و همواره بايد بدانيم که "اين مهم نيست که با کدام مرورگر وارد سايت ها مي شويم،مهم اين است که با آن مرورگر وارد کدام سايت ها مي شويم".