به گزارش سافت گذر به نقل از زومیت؛«هنوز هیچ ابزاری مشابه ایمیل ابداع نشده!» این عقیده ری تاملینسون،
شخصی است که نخستین نامه الکترونیکی را ارسال کرده است. حقیقت آن است که او
درست می‌گوید، علی رغم گذشت بیش از ۴۰ سال از ظهور این پدیده، فناوری
تازه‌ای نتوانسته جایگزین آن شود.
با استناد به آمار و ارقامی‌که گروه رادیکاتی (Radicati) ارائه کرده
است، روزانه بیش از ۱۴۴.۸ میلیارد نامه الکترونیکی ارسال می‌شود، که
پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال ۲۰۱۶ به عدد جالب توجه ۱۹۲.۲ میلیارد ایمیل
در روز برسد. شایان ذکر است که در حدود ۳.۴ میلیارد حساب پست الکترونیکی
در جهان وجود دارد، که سه چهارم آنها را افراد حقیقی به خود اختصاص
داده‌اند.
در عین حالی که بسیاری از کاربران تازه کار به پست الکترونیکی به چشم
دایناسور دنیای فناوری نگاه می‌کنند و راهکارهای دیگری برای برقراری ارتباط
همچون شبکه‌های اجتماعی در سر دارند، هنوز هم خیل زیادی از آنها ترجیح
می‌دهند تا امور کلیدی خود را از طریق پست الکترونیکی دنبال نمایند.
در سال ۲۰۱۰ موسسه کام اسکور (comScore) با سر و صدا و هیاهوی بسیار
مدعی شد که کاربرد پست الکترونیکی در بین نوجوانان تا ۵۹ درصد کاهش یافته
است. آنها حتی به این هم بسنده نکردند و لزوم استفاده از این سرویس پستی را
در دنیای شبکه‌های اجتماعی به زیر سوال بردند!
ری تاملینسون که در موسسه فناوری BBN Technologies مهندس ارشد بوده، به پدر ایمیل شهرت دارد. وی معتقد است:
از آنجا که هیچ فناوری تازه‌ای نتوانسته جای پست الکترونیکی را بگیرد،
فناوری که در آن تنها با افراد مشخصی طرف حساب هستیم به همین خاطر، ایمیل
هنوز هم که هنوز است به حیات خود ادامه می‌دهد. بسیاری از جایگزین‌های پست
الکترونیکی همچون بیلبورد می‌مانند و کارکرد محدودی دارند.
وی می‌افزاید:
اما ایمیل کاربردهای گوناگونی دارد. مطلبی که اکنون ارسال می‌شود را
می‌توان ساعت‌ها بعد مطالعه کرد، و لزومی ندارد تا مانند برنامه‌های
گفتگوی اینترنتی حتماً همان لحظه پشت خط باشید. یا مانند شبکه‌های اجتماعی
مطلب ارسالی در بین انبوهی از مطالب دیگران گم شوند!
نیم نگاهی به ظهور پست الکترونیکی
در سال ۱۹۷۱ میلادی تاملینسون به عنوان مهندسی جوان برای موسسه فناوری
BBN Technologies مشغول به کار بود. موسسه وی به توسعه آرپانت (ARPANET)،
شبکه‌ای که برای ارتباط رایانه‌ای هر چه بهتر محققین و دانشمندان طراحی شده
بود، مشغول به کار بود. این موسسه بعدها بستری برای وب شد.
در پاییز همان سال تاملینسون موفق شد تا نخستین نامه الکترونیکی را به
کمک برنامه SNDMSG از طریق شبکه‌ای شامل ۱۰ رایانه ارسال نماید. جالب این
که قابلیت ایمیل برای رایانه‌ای مجزا از دهه ۱۹۶۰ میلادی وجود داشت، اما
هنر مهندس داستان ما این بود که توانست پیامی را به رایانه‌ای دور دست
بفرستد و پاسخ آن را بر روی رایانه ارسال کننده نیز دریافت نماید.
واقعیت آن است که پیام نخستین نامه الکترونیکی ارسالی در تاریخ گم شده
است و با وجودی که متنی آزمایشی داشته، دیگر کسی یادش نمی‌آید که در آن چه
نوشته شده بود. با این حال، نخستین ایمیلی که دو رایانه شبکه شده کنار هم
ارسال کرده‌اند حاوی پیام «سلام جهان» (Hello World) معروف بوده، و در عین
حال که پیامی‌کوتاه بوده، نشان می‌داده که تمامی زیرساخت‌ها به خوبی کار
می‌کنند.
وی ابراز می‌دارد:
حقیقتاً به خاطر نمی‌آورم که نخستین پاسخ ایمیلی‌ام چه بوده، اما به یاد
دارم که بر و بچه‌ها نقطه نظرات جالب خود را در رابطه با آن بیان کردند.
او
همچنین نخستین فردی است که از نشان @ به عنوان نمادی برای نمایش تعلق و
عضویت کاربر به یک نام دامنه خاص بهره برده است. نشانه ای که در سیستم
اشتراکی مالتیکس (Multics) به عنوان کاراکتر پاک کردن سطر به کار می‌رفت و
بعد از اقدام وی ناخشنودی‌هایی را در بین کاربران سیستم فوق در پی داشت.
از سال ۷۲ میلادی ایمیل به عنوان پدیده‌ای فرهنگی و فنی جایگاه خود را
یافت به طوری که در روایت‌های آتی TENEX که از طریق نوارهای مغناطیسی به ۱۵
مرکز دیگر در خاک ایالات متحده ارسال شد، ایمیل نیز به چشم می‌خورد. از آن
پس بود که کاربران می‌توانستند پیغام ارسال نموده و پاسخ دریافت دارند.
بعدها با بازگشایی سایت‌های بیشتر، ایمیل نیز بیش از پیش شناسانده شد و
کم کم بر گستره ی استفاده از این ابزار ارتباطی نوین افزوده شد. جالب اما
این موضوع است که از آغازین روزهای ظهور تاکنون، کاربردهای ایمیل تقریباً
بدون تغییر باقی مانده است.
تاملینسون حتی معتقد است که:
ایمیل توانسته پا را از حد یک پدیده فنی فراتر بگذارد و جایگزین
مطمئن‌تری برای تلفن شود. حتی می‌توانید بدون دغدغه نسبت به حضور یا عدم
حضور فرد مورد نظر و در نظر گرفتن تفاوت‌های زمانی (برای ارتباط با دیگر
کشورهای دور دست)، پاسخی سریع دریافت کنید.
چشم‌انداز ایمیل در روزگار فعلی
اکنون چهل سال بعد از ظهور اولیه پست الکترونیکی، کاربردهای آن بسیار
گسترده‌تر از قبل شده است. متاسفانه حدود نیمی‌از ایمیل‌های ارسال شده به
دلیل نامعتبر بودن طریقه ارسال هرگز به مقصد نمی‌رسند! از سویی دیگر نتایج
تحقیقاتی که از طرف «کارگروه ضد هرزنامه» منتشر شده، بین ۸۸ تا ۹۰ درصد از
تمام نامه‌های الکترونیکی که در خلال سه ماهه نخست سال ۲۰۱۱ میلادی ارسال
شده، هرزنامه یا ایمیل‌های تبلیغاتی بوده است.
جالب توجه اینکه برای مثال به طور متوسط روزانه بیش از ۸ میلیارد پیام
از طریق سرویس پست الکترونیکی‌هاتمیل متعلق به شرکت مایکروسافت ارسال
می‌شود، در حالی که کمتر از ۲.۵ میلیارد آن سر از صندوق‌های پستی در
می‌آورند!
علی
رغم اینکه روش‌های متعددی برای مبارزه و مقابله با هرزنامه‌ها ایجاد شده
است (از وارد کردن دامنه‌های بدنام در لیست سیاه گرفته تا بلوکه کردن
نامه‌هایی که دارای محتوای ممنوعه هستند تا متوقف کردن کلیه نامه‌هایی که
خارج از لیست سفید (دامنه‌های معتبر) ارسال می‌شوند) هنوز هم این مشکل
دامنگیر بسیاری از کاربران است و زمان زیادی از کارمندان را تلف می‌کند.
زمانی که نخستین بار تاملینسون نامه‌های الکترونیکی خود را ارسال
می‌نمود، هر نشانی متعلق به فردی خاص بود، حال آنکه امروزه انواع و اقسام
برنامه‌ها و بدافزارها جای آدمی را گرفته‌اند و می‌توانند در زمانی کوتاه،
تعداد زیادی نامه‌های ناخواسته به میلیون‌ها کاربر ارسال نمایند. از سویی
دیگر کاربران هر یک تعداد زیادی حساب پستی برای خود ایجاد کرده‌اند. در این
بین حرف و حدیث‌ها بر سر این موضوع است که آیا کاربران باید تنها یک حساب
کاربری پست الکترونیک داشته باشند یا خیر.
در این راستا است که اهمیت هویت سنجی کاربران خودنمایی می‌کند. با وجودی
که به اعتقاد تاملینسون داشتن ایمیل‌هایی که به هیچ وجه نظارتی بر هویت
کاربر خود ندارد، می‌تواند از نظر امنیتی دغدغه‌های بیشتری را برایمان در
پی داشته باشد، درخواست انواع و اقسام مدارک برای گشایش حساب پست
الکترونیکی نیز غیر معقول به نظر می‌رسد.
دورنمای پست الکترونیکی در آینده
از جنبه‌های گوناگون که بنگریم، آینده ایمیل نمی‌تواند تفاوت چندانی با
امروز آن داشته باشد. پیامک، گفتگوهای اینترنتی و فیس‌بوک به طور موازی
وجود خواهند داشت و پست الکترونیکی نیز با حفظ جایگاه خود، همچنان به حیات
خویش ادامه خواهد داد. تاملینسون در این رابطه معتقد است که:
فرقی نمی‌کند که نام تغییر یابد یا خیر، به نظرم سال‌های سال همین ایمیل
دوست داشتنی خودمان را خواهیم داشت. حتی ممکن است سایر انواع ارتباط نظیر
پیام‌های گفتگوی اینترنتی نیز در آن ادغام شوند. به عنوان مثال ممکن است
شما به یکی از دوستانتان در یک مسنجر اینترنتی پیغام ارسال کنید و اگر او
پاسخ نداد همان پیغام برای او ایمیل شود.
نظر شما در رابطه با ایمیل و آینده آن چیست؟ چقدر از ایمیل استفاده می‌کنید و روزانه چندبار صندوق نامه‌های خود را چک می‌کنید؟