خیلی سوال میشود که آیا اپل که امروز ارزشمندترین کمپانی جهان است، به
مسیر خود ادامه خواهد داد و اولین کمپانی 1 تریلیون دلاری میشود؟ یا اینکه
برعکس، نقص هایی مثل مپلگیت (Mapplegate) نشانه هایی هستند از اینکه دیگر
آن کمپانی سابق نیست و تا چند سال آینده نزول خواهد کرد؟ هر دو مورد ممکن
است و تنها گذر زمان میتواند از پاسخ قطعی پرده بردارد.
به گزارش سافتگذر به نقل از نارنجی؛ اگر قرار است اپل آن بالا بماند، کار بسیار مشکلی در پیش رو دارد. تاریخ هم
نشان داده که این داستان صعود و سقوط پیشتر برای کمپانیهای بسیاری تکرار
شده؛ مایکروسافت زمانی اول بود، همینطور کمپانیهای نفتی و مخابراتی و
غیره.
در طول 20 سال گذشته، 7 کمپانی توانستهاند لقب شماره یک بازار سهام را به
خود اختصاص دهند و تقریباً هر کدام مربوط به صنعت متفاوتی بودهاند.
7. Philip Morris
این کمپانی که امروزه Altria Group نام دارد صاحب پرفروش ترین برند سیگار
دنیا است، یعنی Marlboro. مایک مایلز در سال 1991 مدیر اجرایی کمپانی شد.
تحت نظارت مدیر قبلی، همیش مکسول، کمپانی 5 سال پیاپی با رشد درآمد به
میزان 20٪ یکه تازی میکرد که البته تصاحب دو کمپانی
General Foods
به سال 1985 و
Kraft Foods
به سال 1988 (هر دو مربوط به صنایع غذایی) نیز در این مورد بی تأثیر نبود.
اما فروش تنباکو در امریکا به خاطر تغییر گرایش مردم در زمینه سیگار
کشیدن، رو به کاهش گذاشت و پروندههای قضایی هم در سقوط کمپانی از جایگاهش
بی تأثیر نبود. امروزه این کمپانی در بازار سهام ارزشی معادل 63 میلیارد
دلار دارد.
دوره صدر نشینی:
مارس 1992
به حاشیه رانده شده توسط:
Exxon Mobil
6. فروشگاه های زنجیرهای Wal-Mart
12 سال قبل وال-مارت به صدرنشین کمپانیهای بزرگ دنیا تبدیل شد. رکوردهای
فروش و درآمد پشت سر هم زده میشدند. فروشگاههای جدید در سرتاسر ایالات
متحده گشوده و روزهای خوشی برای آن پیش بینی میشد. ولی در مارس 1993 سهام
از تکاپو افتاد و برای 4 سال آینده کم رمق باقی ماند. بعضی ها فوت مؤسس آن
آقای «سم والتون» در آوریل 1992 را دلیل این سقوط میدانند و برخی دیگر
بزرگ شدن حبابی آن را. در سال 1994 برای افزایش سرعت رشد، سوپر سنترهای
کمپانی به دو برابر افزایش یافت ولی رشد فروش در فروشگاههای قبلی از 11٪
به 6٪ نزول کرد که نشانه خوبی نبود. هم اکنون وال-مارت 228 میلیارد دلار
ارزش دارد.
دوره صدر نشینی:
نوامبر 1992 تا ژانویه 1993
به حاشیه رانده شده توسط:
Exxon Mobil از ژانویه تا آوریل 1993؛ و سپس AT&T
5. AT&T
در سال 1993، این اولین بار نبود که یک کمپانی مخابراتی به این جایگاه
میرسید. در اوایل دهه 1980 هم شرکت تلفن و تلگراف امریکا ملکه بازار بود
ولی بعد طی یک سری تغییرات -که وزارت دادگستری امریکا باعث آن بود- کمپانی
به طور داوطلبانه به سه بخش کوچکتر تقسیم شد که یکی از آنها AT&T نام
گرفت. کاهش درآمد حاصل از تماسهای تلفنی عادی باعث شد که کمپانی به دنبال
روشهای درآمدزایی جدید برود. در سال 1991 کمپانی NCR را که سازنده
کامپیوتر بود خریداری کرد زیرا پیش بینی میشد که دو شاخه کامپیوتر و
ارتباطات با یکدیگر همپوشانی زیادی پیدا کنند. در آگوست 1993، AT&T
تملک McCaw Cellular Communications را اعلام کرد که بزرگترین کمپانی ارائه
سرویس تلفنهای سلولار بود. هم اکنون AT&T ارزشی معادل با 188 میلیارد
دلار دارد.
دوره صدر نشینی:
مِی 1993 تا آگوست 1993
به حاشیه راند شده توسط:
General Electric
4. General Electric
سالهای پر بار دوره مدیریت جک ولش که مدیر اجرایی کمپانی بود از 1981 آغاز
شد و میوههای آن در دهه 1990 به بار نشست. او یک دهه به کوچک سازی و
بهینه سازی کمپانی پرداخت؛ تعدیل نیروی کار، فروش کسب و کارهای تولیدی و در
مقابل خرید کمپانیهای مرتبط با خدمات مالی عامل موفقیت بود. در میانه دهه
90 استراتژی مدیریتی این بود که برنده ها را به شدت تشویق و بازنده ها را
طرد کنند. در چنین زمانه ای بود که جنرال الکتریک تبدیل به ملکه بازار شد.
مجله فورچون آن را یکی از ستودنی ترین کمپانی های دنیا نامید و به ولش لقب
مدیر قرن را داد. او در سال 2001 کمپانی را ترک کرد. هم اکنون جنرال
الکتریک 211 میلیارد دلار ارزش دارد.
دوره صدر نشینی:
سپتامبر 1993 تا آگوست 1998
به زیر کشیده شده توسط:
مایکروسافت
3. مایکروسافت
23 سال (!) رکورد شکنی پیاپی در فروش و درآمد باعث شد تا سرمایه گذاران،
شوالیه ردموند را غسل تعمید داده و به بالای ابرها پرواز دهند. در سال 1998
که ویندوز 98 در 40 کشور عرضه شد، اکثر کامپیوترهای دنیا به آن ارتقا
یافته و همه کمپانیها منکوب شدند. چنین بود که مایکروسافت به اوج رسید.
ولی در ادامه آن سال، وزارت دادگستری امریکا یک پرونده آنتی تراست بر علیه
مایکروسافت گشود و مایکروسافت از اوج به زیر افتاد که البته نگرانیها در
زمینه اینترنت و عوض شدن بازی در صنعت کامپیوترها نیز به آن افزود. پس از
آن دوباره سهام اوج گرفت و به 58.72 دلار رسید. اما وقتی حباب تکنولوژی
ترکید دوباره جشن ردموندی ها خراب شد. تاج پادشاهی بعد از سال 2000 برای
مدتی بین ژوئن 2002 تا سپتامبر 2003 نیز بر سر مایکروسافت قرار گرفت ولی
دوباره قاپیده شد. هم اکنون مایکروسافت 223 میلیارد دلار ارزش دارد.
دوره صدر نشینی:
سپتامبر 1998 تا مارس 2000؛ و ژوئن 2002 تا سپتامبر 2003
به زیر کشیده شده توسط:
ابتدا General Electric و سپس Exxon Mobil
2. Exxon Mobil
رسیدن قیمت نفت به اوج خود در سال 2008 باعث شد درآمد و سود اکسان موبیل
مثل موشک به سوی آسمان پرتاب شود. این کمپانی برای دههها جزو 10 کمپانی
ارزشمند امریکا بود و همینطور با ارزش تیرن کمپانی بخش انرژی. ادغام دو
کمپانی Exxon و Mobil در سال 1999 کمپانی جدید را شکل داد. البته ریشه
کمپانی به Standard Oil باز میگردد که جان راکفلر مؤسس آن بود و در این
بین شرکت Esso نیز قبل از Mobil، با آن ادغام شده بود. بر اساس همین سوابق
میتوان قدمت آن را 125 سال دانست. با افت ارزش دارایی ها در چند سال اخیر،
ارزش سهام اکسان موبیل نیز کاهش یافت و سرانجام تاج شاهی را واگذار کرد.
هم اکنون ارزش آن 394 میلیارد دلار است.
دوره صدر نشینی:
فوریه 2005 تا آگوست 2011
به زیر کشیده شده توسط:
اپل
1. اپل
امروزه محصولات اپل همه جا هستند. گر چه اپل در ابتدا یک کمپانی سازنده
کامپیوترهای شخصی بود، ولی اکنون بیشتر آن را با محصولات پُست پیسی اش
(آیپاد، آیفون و آیپد) میشناسیم. علت رشد فزاینده ارزش کمپانی که سود آن
در 10 سال اخیر به طور میانگین سالی 59٪ رشد را به خود دیده نیز در محبوبیت
و عامه پسند بودن همین محصولاتش است. هم اکنون اپل بر کوهی از پول نقد
(117 میلیارد دلار) نشسته و گر چه ارزش کمپانی نسبت به اوج چند ماه قبل آن
کاهش یافته، ولی با 496 میلیارد دلار، بر صدر تکیه زده.
دوره صدر نشینی:
سپتامبر 2011 تا کنون
به زیر کشیده شده توسط:
----
فهرست 11 کمپانی ارزشمند حال حاضر دنیا
1. اپل از امریکا با 496 میلیارد دلار
2. اکسان موبیل از امریکا با 394 میلیارد دلار
3. پتروچاینا از چین با 239 میلیارد دلار
4. وال-مارت از امریکا 228 میلیارد دلار
5. مایکروسافت از امریکا با 223 میلیارد دلار
6. چاینا موبایل از چین با 219 میلیارد دلار
7. آی بی ام از امریکا با 214 میلیارد دلار
8. برکشایر هاتاوی از امریکا 213.4 میلیارد دلار
9. رویال داچ شل (هلندی-بریتانیایی) با 213.3 میلیارد دلار آی بی ام از امریکا با 213 میلیارد دلار
10. جنرال الکتریک از امریکا با 212 میلیارد دلار
11. گوگل از امریکا با 211 میلیارد دلار