جمهوري اسلامي ايران به دنبال توسعه و استفاده از فن‌آوري
اطلاعات در توسعه جامعه است كه براساس آن درصد قابل توجهي از آحاد جامعه
از فن‌آوري اطلاعات به طور موثر و روزانه براي تامين نيازهاي خود استفاده
كنند و استفاده از اين فن‌آوري تنها محدود به سنين 10 الي 35 سال نبوده و
ساير گروه‌هاي سني هم به طور موثر از آن بهره ببرند و يا درصد قابل توجهي
از صاحبان حرف از فن‌آوري اطلاعات در جريان عملياتي اصلي كسب و كار خود
استفاده كنند و درصد زيادي از درگاه‌هاي فعال و تعاملات انجام شده بين
شهروندان و صاحبان حرف در محيط الكترونيكي از زبان فارسي استفاده كنند اما
چگونه؟
كارشناسان مي‌گويند
راهبردهاي توسعه جامعه شبكه‌يي بايد بتواند به توسعه اجتماعي، فرهنگي و
سياسي جامعه نيز كمك كرده و هويت اسلامي - ايراني را تقويت كند و عدالت و
ارزش‌هاي ديگر را در جامعه رشد و توسعه دهد.
مباحث اصلي و محوري در حوزه
راهبردي توسعه جامعه شبكه‌يي شامل تدوين راهبردها و راهكارهايي است كه به
افزايش آمادگي جامعه براي حضور در دنياي شبكه‌يي بينجامد و اين راهبردها
بايد بتوانند به افزايش ميزان استفاده برخط از فن‌آوري اطلاعات به وسيله
آحاد جامعه كمك كرده و ضمن افزايش ميزان توليد و استفاده از محتواي فارسي،
به افزايش ميزان استفاده از فن‌آوري اطلاعات در زندگي روزمره شهروندان و
به‌كارگيري آن در محيط كار سازمان‌هاي دولتي و خصوصي كمك كنند.
در اين راستا محتواي فارسي بايد
به وسيله شهروندان در همه سطوح جامعه توليد و به كار گرفته شود. اين امر
مشتمل بر پايگاه‌ها، نشريه‌ها و سامانه‌هاي الكترونيكي بر خط، خبرنامه‌ها،
تعاملات بين گروه‌هاي مجازي و مانند آن شده و به عبارت ديگر زبان غالب در
بكارگيري فن‌آوري در شبكه زبان فارسي خواهد بود.
به گفته تحليلگران افراد مختلف
جامعه بايد از فن‌آوري اطلاعات و شبكه‌هاي موجود اطلاعاتي براي تامين
نيازهاي خانوار (مثل خريد و فروش برخط، انجام معاملات و تعاملات مستقيم فرد
با فرد و مانند آن) به طور مرتب استفاده كنند و بنگاه‌هاي اقتصادي از
منافع حاصل از بكارگيري فن‌آوري اطلاعات در فرايندهاي داخلي خود به طور
موثر براي كاهش هزينه‌ها و افزايش كارآمدي و مزيت رقابتي خود برخوردار
شوند.
هم‌چنين درصد قابل توجهي
ازكاركنان در بنگاه‌هاي مختلف اقتصادي و سازمان‌هاي دولتي از فن‌آوري
اطلاعات به عنوان ابزار پايه‌اي در انجام وظايف روزانه خود استفاده
مي‌كنند.
ماموريت IT در توسعه جامعه در دنياي شبكه‌يي
افزايش تسهيل و ميزان تعامل بين
اجزا و آحاد مختلف جامعه، كمك به افزايش نسبي ميزان رفاه آحاد جامعه و
عدالت اجتماعي، پشتيباني از افزايش سطح سلامت آحاد جامعه، كمك به مديريت
زمان و صرفه‌جويي در وقت آحاد جامعه، كمك به افزايش قابليت‌هاي فردي و
عملكردي كاركنان سازمان‌هاي و دولتي و خصوصي، كمك به افزايش كارآمدي و
كارايي سازمان‌هاي دولتي و خصوصي و پشتيباني از تحقق مختصات ارزشي جامعه
اطلاعاتي جمهوري اسلامي ايران از جمله ماموريت IT در توسعه جامعه در دنياي
شبكه‌يي عنوان شده است.
اما طبق آنچه كه پيش از اين عنوان
شده راهبردهاي جمهوري اسلامي ايران در زمينه توسعه جامعه براي حضور موثر
در دنياي شبكه‌اي عبارت است از: تدوين و اجراي برنامه‌هاي لازم، جهت توسعه
استفاده از فن‌آوري اطلاعات به وسيله سازمان‌ها و شهروندان در زندگي روزمره
و تشويق و حمايت از آن است.
بديت ترتيب توسعه زيرساخت‌ها و
سامانه‌هاي كاربري لازم براي انجام فعاليت‌هاي مختلف تامين نيازهاي
شهروندان به صورت الكترونيكي مانند: سلامت الكترونيك، خريد الكترونيكي،
پرداخت الكترونيكي، ثبت نام الكترونيكي، بيمه الكترونيكي و ديگر خدمات
الكترونيكي بايد انجام شود.
راه‌اندازي و به‌روز نگهداري
بانك‌هاي اطلاعاتي ملي جهت خدمات پايه مورد نياز در حوزه‌هاي چون: نظام
وظيفه، ثبت احوال، ثبت اسناد، اطلاعات جغرافيايي، ماليات، گمرك، سوء
پيشينه، سوابق كاري، سوابق تحصيل، كد پستي صورت بگيرد.
تدوين اجراي برنامه‌هاي منسجم و
هدفمند تبليغاتي و فرهنگ‌سازي گسترده به وسيله رسانه ملي، مطبوعات، وزارت
فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان تبليغات اسلامي، آموزش و پرورش و ساير
سازمان‌هاي فرهنگ‌ساز در زمينه توسعه فرهنگ استفاده از خدمات فناوري
اطلاعات به صورت برخط انجام شود.
مشوق درخصوص بهره‌برداري شهروندان
از خدمات برخط نسبت به بهره‌برداري غير الكترونيكي (كاهش هزينه تراكنش‌ها،
اعطاي يارانه، اعطاي جوايز تشويقي و يا ارائه تخفيف‌هاي مالياتي) در نظر
گرفته شود.
يكي از راهكارها، حمايت و تشويق
بخش خصوصي براي راه‌اندازي امانات دسترسي به اطلاعات مورد نياز از طريق
سامانه‌هاي اطلاع‌رساني و اينترنت در مكان‌هاي عمومي مثل پارك‌ها،
پايانه‌هاي مسافري، فرودگاه‌ها، بيمارستان‌ها و مانند آن است.
توسعه نظام‌هاي اطلاع‌رساني به
وسيله سازمان‌هاي مختلف حكومتي و بخش خصوصي در زمينه تامين نيازهاي
اطلاعاتي آحاد مختلف جامعه در درگاه‌ها و وبگاهها مربوط همچون اطلاعات
ارز، آب و هوا، اوقات شرعي، سمينارها و همايش‌ها و مانند آن هم از ديگر
راهكارهاست.
اما اين سوال وجود دارد كه تدوين و
اجراي برنامه‌هاي حمايتي و اجرايي در زمينه توليد و ساماندهي محتواي
الكترونيكي ايراني به خط و زبان فارسي و افزايش ميزان وحجم استفاده از آن
به وسيله شهروندان و سازمان‌ها انجام شده و چگونه بايد انجام شود؟
كارشناسان بر اين عقيده‌اند كه با
بكارگيري حداقل راهكارهايي از جمله تهيه و تدوين سند نهايي توليد و
ساماندهي محتواي الكترونيكي ايراني (طرح تسما) و تقسيم وظايف ملي در اين
حوزه به ويژه انجام اقدامات لازم به منظور تقويت و گسترش زبان فارسي در
محيط الكترونيكي و ايجاد مركز ملي خط و زبان فارسي در محيط الكترونيكي (در
يكي از سازمان‌هاي موجود يا به طور مستقل) براي پيگيري پروژه‌هاي ملي و
زيرساختي براي توسعه خط و زبان فارسي در محيط رايانه‌يي يا حمايت و
پشتيباني از توليدكنندگان محتواي فارسي در محيط الكترونيكي در حوزه‌هاي
مختلف محتوا از طريق ارائه يارانه، تضمين خريد محصولات، ارائه تسهيلات
اعتباري، اعطاي معافيت مالياتي و مانند آن ميتوان اقدام كرد.
تدوين و اعلام استانداردهاي مختلف
مرتبط با بكارگيري خط و زبان فارسي درمحيط الكترونيكي، تدوين و اعلام
سياست‌هاي تشويقي در مورد سازمان‌ها و افرادي كه در زمينه استفاده از محيط
فارسي در تعاملات الكترونيكي فعال هستند و حمايت و پشتيباني از شركت‌ها و
سازمان‌هايي كه در زمينه توسعه امكانات خط و زبان فارسي درنرم‌افزارهاي
سيستمي و كاربردي وارداتي و توليدي فعاليت مي‌كنند هم از ديگر راهكارهاست.
حمايت از راه‌اندازي و توسعه
وبگاهها و درگاه‌هاي داخلي و فارسي جذاب مربوط به فعاليت‌ها و خدمات بر
خط كاربران و وبگاهها و درگاه‌هاي عمومي مبتني بر فن‌آوري وب 2 هم از
اقداماتي است كه اخيرا شاهد برپايي دومين جشواره ارزيابي وبگاهها در كشور
بوديم.
در هر حال بي‌شك تشويق و حمايت
ازبكارگيري راه‌حل‌هاي مبتني بر فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات در امر كاهش
هزينه‌هاي امور جاري شامل حمل و نقل و سوخت مانند كنفرانس‌هاي الكترونيكي،
كاربرگ‌هاي الكترونيكي، ارتباطات در بستر شبكه‌هاي رايانه‌يي نقش به سزايي
دارد و اعطاي درصدي از تسهيلات مربوط به حوزه نوسازي صنايع و ارتقاي
بهره‌وري به چابك‌سازي و افزايش بهره‌وري واحدهاي توليدي با استفاده از
راه‌حل‌ها و محصولات شركت‌هاي داخلي در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات هم
در اين زمينه موثر خواد بود.