يكي از ضعفهاي اساسي رسانههاي خارجي فعال در كشور جمهوري اسلامي ايران توجه اغلب آنها به پوشش خبري فعاليتهاي عرصهي سياسي است.
مديركل رسانههاي خارجي وزارت فرهنگ و
ارشاد اسلامي در سومين همايش همانديشي مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي
با خبرنگاران خارجي مقيم ايران ضمن تبريك ايام دهه فجر و ماه ربيعالاول و
با اشاره به اينكه اميدواريم با برگزاري اين نشستها بتوانيم ارتباط
نزديكتري ميان مسوولان مرتبط با رسانههاي خارجي و نمايندگان خبري ايجاد
كنيم، اظهار كرد: جمهوري اسلامي ايران طي 32 سال حيات پربركت خويش به
دستاوردهاي بزرگي در عرصههاي گوناگون سياسي، اجتماعي و علمي و فناوري نائل
شده است و ميرود تا در چارچوب برنامهي در افق 1404 گوي سبقت را در همه
زمينهها از همه كشورهاي منطقه بربايد.
محمد جواد آقاجري گفت: امروز اكثر
جهانيان پذيرفتهاند كه ايران مقتدرتر از گذشته است و حضور گسترده مردم در
نهم دي و 22 بهمن سال 1388 نه تنها انسجامي در ايران پديد آورد بلكه در
خارج از مرزهاي ما به غربيها نشان داد كه انسان كشوري مقتدر و توانمند است
و غربيها و مخالفان ايران نه تنها با مشاهدهي اين موضوع سرخورده شدهاند
بلكه دريافتند بيش از آنچه كه تصور ميكردند ايران اسلامي داراي عزت و
اقتدار است.
او افزود: زماني كه با برخي از
خبرنگاران بويژه غربي صحبت ميكنيم آنها نيز به اين اقتدار اذعان دارند اما
آنچه كه باعث ميشود ليبراليسم جهاني همچنان از جمهوري اسلامي كينه به دل
داشته باشد و به راحتي از كارشكني با او دست بر ندارد خط مشي فكري كاملا
متفاوت اين نظام اسلامي با زاويه ديد آنها نسبت به جهان است.
آقاجري با اشاره به اينكه حوزه
اطلاعرساني در طول يكسالي كه گذشت داراي تحولات متعددي بود، اذعان كرد:
مهمترين اين تحولات كه با جار و جنجال گستردهاي نيز همراه شد افشاي اسرار
محرمانهي دستگاههاي دولتي آمريكا از سوي وب سايت ويكيليكس درخصوص
كشورهاي منطقه بود كه البته واقعيات مربوط به آن همچنان در هالهاي از
ابهام قرار دارد و حتي آنچه ويكيليكس انجام داد و جنجالي كه به واسطه
افشاگريهاي اين سايت به وقوع پيوست سبب شد كه بحثهاي حقوقي در اين خصوص
شكل گيرد.
او دربارهي مهمترين راهكارهايي
كه هر رسانه براي حفظ اعتماد مخاطبان خود ميتواند داشته باشد، تصريح كرد:
رعايت اخلاق انساني و عدم نقض ارزشها و هنجارهاي اجتماعي از مهمترين
راهكارها در اين ارتباط بهشمار ميرود و براي خبرنگاران خارجي كه در
كشورهاي گوناگون جهان فعاليت ميكنند رعايت حساسيتهاي فرهنگي جوامع
ميزبان، از اهميت بسيار بالايي براي انجام وظايف بسيار خطير روزنامهنگاري
برخوردار است.
وي افزود: يكي ديگر از راهكارها
حفظ اعتماد مخاطبان رسانهها، پاسداشت اخلاق و ارزشهاي حرفهاي
روزنامهنگاري همچون بيطرفي، واقع بيني، انصاف و توازن در پوشش خبري است.
مديركل رسانههاي خارجي وزارت
فرهنگ و ارشاد اسلامي آزادي بيان در جمهوري اسلامي ايران را در مرحلهي
پيشرفتهاي عنوان كرد و گفت: اين موضوع بهگونهاي است كه شديدترين
انتقادها از دولت در رسانهها به ميان ميآيد و اين در كنار فعاليت
آزادانهي احزاب، گروههاي قانوني سياسي و شمار قابل توجهي پايگاههاي
اطلاع رساني است و برگزاري سالانه نمايشگاه بينالمللي مطبوعات و
خبرگزاريها تنها يكي از شاخصهاي عيني توجه جمهوري اسلامي ايران به مقوله
آزادي در انديشه و جريان آزاد اطلاعرساني است.
آقاجاري گفت: در همين راستا دولت
جمهوري اسلامي ايران از انتقادات سازنده و واقع بينانه رسانههاي داخلي و
خارجي نسبت به عملكرد خود به گرمي استقبال ميكنند و بر اين باور است كه
انتقادات صحيح رسانهها نه تنها مانع نگراني نيست بلكه شايسته تقدير است
بلكه بهرهبرداري از ظرفيتهاي رسانههاي نوشتاري، ديداري، شنيداري و
الكترونيك از جمله مهمترين و بهترين سازوكارهاي دولتهاست.
او افزود: قانون انتشار و دسترسي
آزاد به اطلاعات در بهمن 1388 پس از طي مراحل قانوني در مجلس شوراي اسلامي و
مجمع تشخيص مصلحت نظام از سوي وزارت جمهوري در همين راستا به كليه
دستگاههاي اجرايي ابلاغ شد.
وي اداره كل رسانههاي خارجي را
بعنوان متولي رسمي خدمات رساني به رسانههاي خارجي دانست و تصريح كرد:
علاوه بر اين موضوع يكي از مراجع نظارت كننده بر فعاليت آنها نيز است و طي
سال گذشته وظايفي را در زمينههايي همچون برگزاري بخش بين المللي هفدهمين
نمايشگاه بين المللي مطبوعات و خبرگزاريها، امضاي تفاهم نامه همكاري بين
رسانههاي خارجي و رسانههاي داخلي، شناسايي بهترين نمايندگان و دفاتر
رسانههاي خارجي مقيم، پيگيري تاسيس و راه اندازي مركز رسانهاي بين
المللي، تعامل سازنده و منطقي با خبرنگاران و ديگر دست اندركاران رسانههاي
خارجي تدارك بازديد هاي مختلف بويژه بازديد از مراكز صنعتي و اقتصادي براي
خبرنگاران خارجي، اطلاعرساني به موقع به خبرنگاران خارجي درباره
برنامههاي خبري، فراهم آوردن امكان دسترسي خبرنگاران خارجي به مقامات
كشوري در حد مقدورات، پايش فعاليتهاي رسانههاي خارجي و تحليل محتواي
اخبار و گزارشهاي مربوطه، صدور مجوز فعاليت دائم و موقت براي خبرنگاران
خارجي، صدور مجوز رواديد ورود به كشور و تمديد مهلت رواديد و صدور مجوز
براي تسهيلات دولتي را با موفقيت به انجام رسانده است.
وي درباره اهداف و برنامههاي آتي
اين اداره كل اذعان كرد: اين اداره كل سعي دارد برنامههاي خود را
منسجمتر كارآمدتر و به روزتر از گذشته انجام دهد كه اهم آنها تداوم
تلاشها براي تاسيس مركز رسانهاي بين المللي، تلاش براي تاسيس اتحاديهي
خبرنگاران جهان اسلام و منطقهاي، تسهيل دسترسي هر چه بيشتر رسانههاي
خارجي با مقامات كشور، ارتقاء سطح تعامل رسانههاي خارجي و داخلي به
يكديگر، برگزاري بخش بين الملل نمايشگاه مطبوعات با كيفيتي بهتر و براساس
آسيب شناسي انجام شده از نمايشگاههاي قبلي، ايجاد سازوكار مناسب براي
مشاركت رسانههاي خارجي مقيم در جشنواره و نمايشگاه بينالمللي مطبوعات و
ارتقاي كيفيت سخت افزاري و نرم افزاري روزمرهي اداره كل است.
او دربارهي آمار خبرنگاران خارجي
حاضر در كشورمان گفت: ورود 837 خبرنگار خارجي از 73 كشور جهان به جمهوري
اسلامي ايران از آبان ماه سال 1388 تا پايان دي ماه 1389 است. در حاليكه از
اول آبان 1388 تا پايان همان سال يعني ظرف 5 ماه تنها 120 نمايندهي خبري
وارد كشور شده بودند كه در 10 ماه سال جاري اين تعداد به 718 نماينده خبري
افزايش يافته است.
آقاجري دربارهي يكي از عمده
ضعفهاي رسانههاي خارجي فعال در كشورمان تصريح كرد: اين اداره كل با انجام
آسيب شناسي فعاليتهاي رسانه خارجي در ايران به اين نتيجه رسيده است كه
يكي از ضعفهاي اساسي رسانههاي خارجي توجه اغلب آنها به پوشش خبري
فعاليتهاي عرصهي سياسي است. از همين رو پيشنهاد ميشود به جاي توجه صرف
به عرصه سياست، پوشش خبري موضوعات فرهنگي، هنري، تاريخي، علمي و فناوري اين
سرزمين ديرپا و سرشار از ميراث فرهنگي غني و متنوع را نيز وجهه همت خويش
سازند كه با اين اقدام مخاطبان رسانهها از حق طبيعي و قانونيشان براي
شناخت فراگير كشورهاي ديگر بهره مند و حتي موجب كاهش دشمنيها و افزايش
دوستيها بين ملل و دولتها خواهد شد.