در بازار کامپیوتر اگرچه روند نزولی قيمت‌ها طبیعی و به قول فعالان حوزه
کامپیوتر روال عادی بازار است، اما در برخی موارد کاهش شدید قيمت‌ها
مي‌تواند بحث‌انگیز باشد.
در چنین زمانی است که اظهار نظرهای مختلفی درباره کاهش ناگهانی قيمت‌ها
مطرح شده و هر گروه از فعالان بازار پیش‌بینی‌هاي گوناگونی از وضعیت بازار
ارائه مي‌دهند. نمونه بارز این موضوع را مي‌توان در بازار رم و حافظه‌هاي
فلش مشاهده کرد.
بازاری که ظرف مدتی حدود یک تا دو ماه با کاهش 30 درصدی قیمت مواجه شده
است. فعالان بازار و کارشناسان بازار اظهارنظرهای گوناگونی در این باره
کرده‌اند که کاهش میزان تقاضا، نوسانات ارزی، بحران و مسائل سیاسی منطقه
خاورمیانه و... برخی از دلایل عنوان شده برای این کاهش قیمت است.
در این گزارش ما به بررسی دلایل این اتفاق، میزان قاچاق در بازار رم و معرفی برندهای پرفروش در بازار مي‌پردازیم.
کاهش شدید قیمت رم و حافظه‌هاي فلش
از حدود دو ماه پیش، یعنی زمانی که بازار کامپیوتر در کش و قوس نوسانات
شدید ارزی به دلیل همسان‌سازی نرخ ارز آزاد و دولتی بود، بازار رم و
حافظه‌هاي فلش مانند سایر کالاهای حوزه کامپیوتر ثبات و آرامش خود را از
دست داد و با نوسانات قیمت مواجه شد.
باور فعالان بازار و کارشناسان در آن زمان این بود که این موضوع یک جریان
عادی است و با ثبات نرخ ارز بازار این کالا هم چه از لحاظ تقاضا و چه از
لحاظ قیمت متعادل مي‌شود.
اما این پیش‌بینی چندان درست از آب در نیامد و بازار رم و حافظه فلش طی دو
ماه گذشته در یک سرازیری تند قیمت قرارگرفت و فعالان بخش قطعات کامپیوتری
را شوكه کرد. فعالان بازار میزان این کاهش قیمت را در زمینه رم حدود 30
درصد و حتی گروهی حدود 50 درصد عنوان مي‌کنند.
محمد زارعیان، یکی از فعالان بازار در این مورد می‌گوید، اگرچه پیش‌بینی ما
این بود که پس از ثبات نرخ ارز روال قيمت‌ها متعادل می‌شود؛ اما این افت
ناگهانی قیمت خیلی سریع اتفاق افتاد و چنین کاهش قیمتی در یک برهه زمانی یک
تا یک و نیم ماهه بعید
به نظر می‌رسید.
کارشناسان و واردکنندگان عمده رم و همچنین شرکت‌های عرضه‌کننده و
نمایندگی‌هاي فروش هم با تایید خبر کاهش 30 تا 50 درصدی قیمت رم گفتند، این
کاهش قیمت دلایل گوناگونی دارد؛ ولی مهم‌ترین موضوعی که باید به آن توجه
کرد این است که ما با کاهش جهانی نرخ رم و حافظه فلش مواجه هستیم و این
موضوع بیش از سایر موارد بر روند قيمت‌ها در بازار ایران تاثیر گذاشته است.
از کاهش جهانی قیمت تا تغییر تکنولوژی‌هاي تولید
کاهش قيمت‌ها در هر شرایط و به هر دلیلی که باشد برای مصرف‌کنندگان خبری
خوش است. اما این فعالان صنف هستند که نسبت به نوسانات ناگهانی قيمت‌ها به
ویژه اگر این تغییر و تحولات مربوط به کاهش قيمت‌ها باشد واکنش نشان
می‌دهند؛ چرا که سرمایه آنها تحت تاثیر این نوسانات قیمت قرار مي‌گیرد. به
عقیده فعالان این صنف عدم تعادل قيمت‌ها در بازار تهدیدی برای بازار و
سرمایه کسبه به حساب مي‌آید و باید علت این موضوعات را ریشه‌یابی کرد.
به گفته خسرو غنی‌زاده مدیرعامل شرکت «ایمانتک» عرضه‌کننده رم‌هاي پاتریوت و
کینگ استون، طی دو ماه اخیر قیمت رم در حدود 50 درصد کاهش یافته است.
وی مي‌گوید: طی اعلام مدیران شرکت کینگ استون، کاهش نرخ رم در منطقه
خاورمیانه طی دو ماه گذشته به دلیل رکود اقتصادی است که بر کشورهای اروپایی
و آمریکایی حاکم است؛ به همین دلیل بازار کالاهایی نظیر رم، حافظه‌هاي
فلش و... فعلا درگیر این ماجرا شده است و به نظر می‌رسد این موضوع شامل حال
سایر کالاها نیز بشود. به گفته غنی‌زاده، در حال حاضر اکثر شرکت‌های
تولیدکننده ناچارند محصولات خود را با ضرر به فروش برسانند. مدیرعامل شرکت
«ایمانتک» افزود: ناامنی منطقه خاورمیانه به دلیل مسائل سیاسی باعث شده است
شرکت‌های تولیدکننده سهم بزرگی از میزان فروش خود را از دست داده و دچار
ضرر شوند.
توجه به این نکته هم ضروری است که ایران در تحریم به سر مي‌برد و نمی‌تواند
کانون توجه شرکت‌های تولیدکننده برای نجات سرمایه آنها باشد. به همین دلیل
تولیدکنندگان ناچار شده‌اند قيمت‌ها را در یک بازار شدیدا رقابتی کاهش
دهند. به گفته غنی‌زاده، ایران با وجودی که در تحریم به‌سر می‌برد 3/1 از
کل صادرات تولیدکنندگان به منطقه خاورمیانه را دریافت مي‌کند. وی پیش‌بینی
کرد تا زمانی که رکود اقتصادی حاکم باشد این جریان ادامه دارد و در آینده
شاهد حذف شرکت‌های کوچک‌تر در زمینه تولید کالاهای آی تی خواهیم بود. کوروش
عباسی، مدیر روابط عمومی شرکت «آواژنگ»، عرضه‌کننده رم‌هاي کینگ مکس هم با
تایید خبر کاهش قيمت‌ها در بازار رم و حافظه فلش گفت، قیمت‌ها طی دو ماه
اخیر در حدود 20 درصد و طی هفته گذشته در حدود 6 تا 7 درصد کاهش یافته است،
اما به نظر نمي‌رسد مسائل سیاسی خاورمیانه تاثیر چندانی در این کاهش قیمت
داشته باشد. وی نوسانات ارزی، کاهش جهانی قيمت‌ها و ورود فناوری‌هاي جدید
در زمینه تولید این کالاها را دلیل این کاهش قیمت عنوان کرد. به گفته
عباسی، طی مدت اخیر قیمت دلار تا حدودی کاهش یافته است. ضمن اینکه فناوری
تولید کالاها در حال تغییر و تحول است و با بروز این تغییر و تحولات در
زمینه تولید این کالاها، کالاهای قدیمی‌تر خواه ناخواه با کاهش قیمت مواجه
مي‌شوند.
سیانکی مسوول بخش رم و حافظه‌هاي فلش شرکت «سازگار ارقام» هم با تایید خبر
کاهش قيمت‌ها در زمینه رم و حافظه‌هاي فلش گفت، میزان کاهش قیمت در مورد
این کالاها 20 تا 3 درصد بوده است، ولی این موضوع اتفاقی نادر نیست؛ چرا که
ما هر چند سال یکبار شاهد این اتفاقات هستیم.
جای پای قاچاق در بازار رم و حافظه فلش
غنی‌زاده مدیرعامل شرکت «ایمانتک» سهم فروش کالاهای قاچاق در زمینه رم و
حافظه فلش را در بازار حدود 50 درصد مي‌داند. به گفته وی با توجه به اینکه
رم‌هاي کینگ استون حدود 50 درصد بازار رم را در دست دارند میزان عرضه
نمونه‌هاي تقلبی از این رم‌ها در بازار زیاد است. اما مصرف‌کنندگان باید
بدانند استفاده از رم‌های تقلبی می‌تواند عملکرد کل سیستم را دچار اختلال
کند.
موسویان، یکی ديگر از فعالان بازار نیز با تایید گفته‌هاي غنی‌زاده گفت،
استفاده از رم‌های تقلبی راندمان سیستم را کاهش می‌دهد و مي‌توان گفت 20
درصد از راندمان سیستم از رم تاثیر مي‌گیرد و قطعا استفاده از رم تقلبی
مي‌تواند دستگاه را دچار اختلال کند. فراهانی یکی دیگر از فعالان بازار نیز
می‌گوید، به طور كلي رم‌هاي موجود در بازار به سه دسته درجه يك، درجه دو و
درجه سه تقسيم‌بندي مي‌شوند كه حجم بالايي از رم‌هاي موجود در بازار را
رم‌هاي درجه سه و حتي با كيفيتي پايين‌تر از درجه سه تشكيل مي‌دهند.
به گفته وي، رم‌هاي درجه يك عمري بالاي 6 سال دارند و رم‌هاي درجه دو عمري
بين سه تا شش سال. وي عمر رم‌هاي درجه سه را نيز بين سه سال تا 15 ماه
اعلام كرد و گفت: گاه مشاهده مي‌شود كه مشتري پس از خريد سيستم تا چندماه
با مشكل خاصي مواجه نمي‌شود، اما پس از آن هنگ كردن سيستم با برنامه‌هاي
مختلف گريبان كاربر را مي‌گيرد.
علت اين مساله هم استفاده از رم بي‌كيفيت است، وي توصيه كرده خريد رم از هر
برند و ماركي كه باشد بايد از نوع درجه يك آن باشد. اين در حالي است كه
امروزه خريد رم‌هاي درجه دو و سه مرسوم است. براي تشخيص اصل بودن رم نيز
بايد شماره سريال رم را از طريق اينترنت با شركت توليدكننده هماهنگ كرد. در
صورتي كه شماره سريال رم از طرف شركت تاييد شود رم اورجينال است.