اين مطلب يكي از مقالات بخش ويژه نشريه ماهنامه شبكه در شماره 125 با عنوان جشن نامه 20 سالگی لینوکس مي‌باشد. جهت دريافت اين بخش ويژه به بخش پرونده‌هاي ويژه سايت مراجعه نمائيد.
بنیاد
لینوکس، سازمان غیرانتفاعی که وقف سرعت بخشیدن به توسعه لینوکس شده است، در
نشست همکاری‌ها بنیاد لینوکس(Linux Foundation Collaboration Summit)
به‌طور رسمي جشن20 سالگی لینوکس را آغاز کرد. اما لینوکس واقعاً چه زمانی
متولد شد؟ آیا روز تولد لینوکس 25 آگوست است؟ یعنی روزی که لینوس به طور
رسمي پروژه را اعلام کرد؟ یا پنجم اکتبر 1991، یعنی زمانی که نسخه 0,02
منتشر شد؟ در اين بخش خلاصه‌اي از نظريه‌هاي خود توروالدز را كه مصاحبه‌اي
با استيون جي.واگان از Z Dnet بيان‌كرده است خواهيد خواند.
-
تولد واقعی لینوکس چه روزی است؟ به عنوان یک پدر خوشحال و مغرور، کدام
تاریخ را انتخاب می‌کنید؟ زمانی که آن یادداشت را به گروه خبری مینیکس
ارسال کردید یا زمانی که نسخه 0,01 را برای تعدادی از دوستانتان ارسال
کردید؟
من فکر
می‌کنم هر دوی آن‌ها تاریخ‌های معتبری هستند. تاریخ ارسال یادداشت در گروه
خبری (25 آگوست) عمومی‌تر است و می‌توانید متن کامل آن را به همراه تاریخ و
ساعت ارسال و دیگر جزئیات به‌صورت کامل در اینترنت بیابید. در عوض فکر
نمی‌کنم انتشار نسخه 0,01 در هیچ فضای عمومی اعلام شده باشد. تنها در میان
برخی از دوستان که اظهار علاقه کرده بودند، پخش شد و فکر نمی‌کنم هیچ‌کدام
از آن ایمیل‌ها باقی مانده باشند. به همین دلیل، امروز برای یافتن تاریخ
دقیق انتشار آن (هفدهم سپتامبر) باید به سراغ فایلهای اصلی آن نسخه بروید و
تاریخ انتشار آن‌ها را بیابید. به همین دلیل، هر دوی این تاریخ‌ها یا هر
کدام از آن‌ها از دید من قابل قبول است.
به
هر حال، برخی هنوز بر انتخاب روزهای دیگری اصرار دارند. به عنوان مثال،
نخستین شبه اعلامیه رسمی لینوکس به سوم جولای باز می‌گردد، که در آن تاریخ،
من به‌طور رسمي درخواست دریافت برخی مستندات پوزیکس را در گروه خبری
مینیکس مطرح کرده و اعلام کردم که در حال کار روی یک پروژه هستم، اما نامی
برای آن انتخاب نکرده بودم. از سوی دیگر، پنجم اکتبر روزی است که من انتشار
یک نسخه از لینوکس را (نسخه 0,02 که حتی یک به روزرسانی هم با آن همراه
بود) به‌صورت عمومی اعلام کردم.به همین دلیل، برای در نظر گرفتن تمام حالت‌ها باید 4 عدد کیک تولد بخرید.
- آیا
هیچ فکر می‌کردید که لینوکس تا این حد بزرگ شود؟ البته، من فکر می‌کنم که
جواب این سؤال را می‌دانم. پس شاید بهتر باشد این‌طور بپرسم که چه زمانی
متوجه شدید که لینوکس از GNU و Minix (سیستم‌عامل خارق‌العاده شبه‌یونیکسی و
آزاد آندرو تننباوم برای دانشجویان) بزرگ‌تر خواهد شد؟ یا بزرگ‌تر از یک
سرگرمی برای خوره‌های فناوري؟ یا بزرگ‌تر از مایکروسافت؟
بزرگ‌تر
شدن از مینیکس خیلی زود اتفاق افتاد، در طي محدوده زماني، يعني فصل اول سال
1992 لینوکس می‌توانست کارهایی را انجام دهد که مینیکس از انجام آن عاجز
بود و پروژه هم در حال سرعت گرفتن بود.بقیه
قضایا به‌صورت تدریجی رخ داد و هیچ گاه با موردی استثنایی‌تر و
خارق‌العاده‌تر از اوایل سال 1992همراه نبود. در آن زمان بود که فهمیدم
افراد زیادی که من حتی آن‌ها را نمی‌شناختم، واقعاً از لینوکس استفاده کرده
و آن را دستکاری می‌کنند.
- با نگاهی به گذشته، فکر می‌کنید مهم‌ترین نسخه منتشر شده لینوکس کدام بود؟
برای شخص من نسخه 0,03 قدم بسیار بزرگی بود. این نخستین زمانی است که از خود لینوکس برای توسعه نسخه‌های جدید آن استفاده شد.
نسخه مهم دیگر نسخه 0,12 بود. در این نسخه لینوکس ناگهان برای برخی افراد
مفید واقع شده بود و می‌شد با آن برخی کارهای معمول و روزمره را انجام داد
(این همان زمانی بود که فهمیدم، افرادی که حتی آن‌ها را نمی‌شناسم از
لینوکس استفاده می‌کنند). باید اعتراف کنم که در آن زمان باید خوره
سخت‌افزار می‌بودید تا بتوانید با لینوکس کار کنید. اما توسعه‌دهندگان
فعالی از آن دوره هستند که هنوز هم در توسعه هسته لینوکس مشارکت می‌کنند.
اما
درواقع نسخه «مهم» از دید دیگران بسیار بعدتر منتشر شد. نسخه 1,0 همواره
یکی از مراحل مهم پروژه بوده و سال‌ها طول کشید تا به آن رسیدیم و از
بسیاری جهات، مهم‌ترین واقعه‌ای که با آن روبه‌رو شدیم، به انتشار نسخه‌های
مختلف ارتباطي نداشت، بلکه به شرکت‌هایی مربوط بود که شروع به حمایت از
لینوکس کردند و منظور من تنها بیانیه‌های اوراکل و آی‌بی ام نیست، بلکه از
آن مهم‌تر وقایعی است که بسیار قبل‌تر از آن‌ها روی دادند؛ نظیر انتشار
توزیع‌هایی از لینوکس روی فلاپی که در حدود سال 1992 و تنها به‌صورت
غیر‌‌مستقیم به انتشار نسخه‌های مختلف توسط من مربوط می‌شدند.
-
من همواره فکر می‌کردم انتشار نسخه 2,4 در سال 2001 اتفاق بسیار مهمی بود.
زيرا این نسخه‌ای بود که پشتیبانی کاملی از کلاسترینگ، سیستم‌های چند
پردازنده‌ای و حجم بالای رم را فراهم کرد. به هر حال فکر می‌کنید در طی
روند تبدیل لینوکس از یک سرگرمی ساده شخصی در زمینه تئوری سیستم‌عامل‌ها به
آنچه که اکنون شاهدیم؛ چه کسی بیشترین کمک را به شما کرده است؟
فکر نکنم
«یک» شخص واحد وجود داشته باشد. افراد بسیاری بودند که در آزمایش لینوکس
کمک می‌کردند و درخواست ویژگی‌های تازه‌ای داشتند، که این به من انگیزه
می‌داد. توسعه‌دهندگان اولیه‌ای بودند که ناگهان وارد پروژه شده و اصلاحيه‌هايي را برای من ارسال می‌کردند. همین‌طور افرادی که نخستین توزیع‌های لینوکس را تولید کردند. توزیع‌هایی نظیر MCC، TAMU، SLS، Slackware و yadda و حتی شرکت‌های بزرگ را هم نباید فراموش کنیم.درحقيقت، افراد واقعاً زیادی در این قضیه نقش داشتند.
- آيا هیچ تصوری از لینوکس چهل ساله (لینوکس در بیست سال بعد) دارید؟
من
نمی‌توانم برای چنین مدت طولانی برنامه‌ریزی کنم.، چون به سختی می‌توانم
حتی برنامه‌هایم را برای یک هفته آینده به خاطر بسپارم. واقعاً در این
زمینه هیچ تصوری ندارم.